Rahim kanseri diğer adı ile uterus kanseri rahim içini döşeyen tabakanın hücrelerinden kaynaklanan ve kadınlarda en sık görülen bir kanser türüdür. Bu kanserin pek çok adı vardır. Uterus kanseri, endometrium kanseri ya da endometrial kanser olarak ta adına sıkça rastlarız. Yaşadığımız süre boyunca vücut içerisinde olan sağlıklı hücreler belirli düzeyde büyürler, bölünürler ve daha sonra da ölürler.
İçindekiler
Tüm vücut içerisinde tüm organlarda bu işlem gerçekleşir. Fakat bazı hücreler değişikliğe uğrayarak hacre bölünmesi kontrolden çıkabilir. İşte bu hücreler komşu dokuları da istila ederek sağlıklı hücreleri tahrip etmeye başlarlar. Rahim kanserinde bu hücreler uterusun içini döşeyen tabakada oluşurlar. Fakat rahim kanseri erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir kanser türüdür.
Rahim Kanseri Belirtileri
Rahim kanseri; genel olarak incelendiğinde çoğunlukla kadınların adetten kesildiği dönem olan postmenopozal adı verilen menopoz sonrası dönemde ortaya çıkmaktadır. Uterus kanserinde menopoz sonrası görülen kanama ve adet süresinin uzaması belirtiler arasındadır. Diğer belirtiler arasında anormal düzeyde gelen akıntılar, pelvik ağrılar, cinsel ilişki sırasında yaşanan ağrılar ve birden bire yaşanan kilo kayıpları da belirgin olan belirtiler arasındadır. Bunun dışında karında şişlik ve genital bölgede oluşan kitle belirtiler arasındadır.
Kadınlarda bindiği üzere yumurtalıklardan iki çeşit hormon salgılanmaktadır. İşte salgılanan bu iki hormon yani östrojen ve progesteron hormonları arasındaki denge adet kanamaları esnasında değişime uğrar. Zamanla rahim içini döşeyen tabak diğer adı ile endometrium giderek kalınlaşır. Eğer kişi gebe kalmaz ise bu kalınlaşan bu tabaka zamanla dökülür. Rahim kanseri östrojen ve progesteron arasındaki dengeye bağlıdır. Eğer endometriumun büyümesini uyaran östrojen lehine dönerse kadında rahim kanserinin gelişme riskini artırmasını sağlayabilir.
Rahim Kanseri Tanı Yöntemleri
Bu kanser türünde öncelikle uzman hastanın şikâyetlerini dinleyerek değerlendirmeye alır. Daha sonra hastanın fiziksel yani pelvik muayenelerini yapar. Bu muayenelerden sonra hastaya transvajinal USG denilen vajinal yoldan kontrolünü sağlayan ve hastanın rahim içerisine ucunda kamera olan bu ince cihazla girilerek ultrason görüntüsünü alır. Böylelikle hastanın rahim duvarının durumu ve yumurtalıklarının durumu gözlemlenmiş olur. Bu cihaz sayesinde rahim duvarı kalınlığı değerlendirilmiş olur.
Rahim kanseri tanısının kesin olarak yapılabilmesi için hastadan biyopsi örneği alınmalıdır. Biyopsi örneği için hasta anestezi gerekmeden, ofis ortamında uzman doktor tarafından basit bir işlem ile hastadan biyopsi alınır. Bazı durumlarda biyopsi için alınan örnek yeterli olmaz ise hastaya kürtaj uygulamak gerekebilir. Bu işlem için ameliyathane şartları gerekebilir. Bu yöntemde ise endometrial tabakadan kazıma yolu ile örnek alınır. Daha sonra bu örnek pataloji laboratuarına gönderilir.
Pataloji sonuçları değerlendirildiğinde kanser tanısı konulan hastalar jinekolojik onkolog denilen uzmanlara yönlendirilirler.
Rahim Kanseri Tedavi Yöntemleri
Rahim kanseri erken teşhis edildiğinde tamamen tedavi edilebilen bir kanser türüdür. Burada önemli olan hastanın hastalığını erken hissedip hemen bir uzmana danışması ve hemen tedavilere başlamak bu hastalıkta tedavi sürecini hızlandırmaktadır.
Rahim kanseri tedavisi 3 şekilde yapılmaktadır;
- Cerrahi müdahale
- Radyoterapi
- Kemoterapi
Bu üç tedavi yönteminden en fazla başvurulan yöntem cerrahi müdahale yöntemidir. Şimdi bu tedavi yöntemlerini kısaca başlıklar hallinde açıklamaya çalışalım,
- Cerrahi müdahale: Bu yöntem en sık uygulanan yöntemdir. Bu tedavi yönteminde rahim yani uterus, yumurtalıklar ve tüpler tamamen çıkarılır. Buna tıp dilinde rahmin alınması anlamına gelen histerektomi denilmektedir. Bu operasyon ile rahmin bir kısmı ya da tamamı operasyonla alınarak çıkarılır. Daha sonra bu çıkan parçalar patoloji laboratuarlarında incelemeye alınır. Bu patoloji işleminin amacı Rahim kanseri hastalığın diğer organlara ne akadır yayılmış olabileceğini tespit etmektir. Eğer sonuçlarda kanser hücreleri farklı organlara yayılmamış ise histerektomi operasyonu yapmak yeterli olacaktır. Fakat kanser hücreleri diğer organlara ve lenf dokularına kadar yayılmış ise radyoterapi ve kemoterapi tedavileri yapılmalıdır.
- Radyoterapi: Eğer histerektomi yapıldıktan sonra gelen patolojik sonuçlarda hastalık diğer organlarda görülüyorsa kanserin tekrarlama riskine karşılık radyasyon tedavisi yapılması gereklidir.
- Kemoterapi: Rahim alındıktan sonra yani histerektomi işlemi yapıldıktan sonra çıkarılan tüm organlar patoloji labaratuarına gönderilir ve incelemeye alınır. Eğer incelemeler sonunda hücreler organlara yayılmış ve lenf dokularını zarara uğratmaya başlamış ise hastaya derhal bu yayılımı durdurmak için kemoterapi uygulamalıdır. Kemoterapi kanser hücrelerini öldürmek için yapılan zorlu bir ilaç tedavisidir. Bu ilaçlar hastalara kombinasyonlar halinde verilmektedir. Bu şekilde yapılan tedavi ile diğer organlara yayılmasını önlemiş ve diğer organlara ulaşmış kanser hücrelerinin ölmesi sağlanır. Hastalar kemoterapi tedavisinden sonra da sürekli olarak fizikli muayene, pelvik muayene, AC grafisi ve düzenli aralıklarla laboratuar testleri yapılmaktadır.
Rahim Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
- Rahim kanseri; risk faktörü olarak tanımlanan etmenler sıralandığında hastalığın gelişme olasılığı üzerinde olan etkenler olarak belirtilir. Fakat burada unutulmaması gereken bir nokta vardır ki oda; bir kişinin bir veya birden fazla risk faktörüne sahip olması o kişide mutlaka hastalığın gelişeceği ya da olacağı anlamına gelmemelidir. Çünkü tüm risk faktörlerine sahip olduğu halde kanser olmamış kişilere de epey sık olarak karşılaşabiliyoruz. Uterus kanserine tam olarak neyin sebep olduğu bilinmemesine rağmen, risk faktörleri şu şekilde belirtilmiştir;
- Menstrüasyon süresinin uzun olması: Östrojen düzeyini artıran sebepler arasında olan bu durumda eğer kişi 12 yaşından önce adet olmuş ve geç menopoza girmiş ise rahim kanseri riski artmış olmaktadır. Bir kadın ne kadar çok adet döngüsü yaşar ise, endometrium yani uterus o kadar fazla östrojene sahip oluyor.
- Hiç doğum yapmamış olmak: Tam olarak kesin bir bilgi olmamasına rağmen gebe kalmak rahim kanseri riskini azaltıyor gibi görünmektedir. Bu durumda hiç gebe kalmamış kadınların daha çabuk bu kanser türüne yakalandığı sanılmaktadır. Çünkü gebelikte çok yoğun bir şekilde östrojen salgılanmaktadır. Östrojenle bircikte progesteron hormonu da salgılandığı için östrojenin etkisini gölgeleyebilir. O yüzden tam anlamı ile bu şık doğru olmayabilir.
- Ovülasyon düzensizliği: Ovülasyon aylık olarak yumurtanın overden atılması östrojen tarafından düzenlenen bir sistemdir. Bu doğal akış süresince düzensiz hale gelen ovülasyon ya da bu sürecin hiç olmaması, östrojene dengesini bozacaktır. Ovülasyon düzensizliklerinin baş nedenleri arasında; obezite ve polikistik over sendromu gelmektedir. Rahim kanseri riskinin azaltılması için obezite ve polikistik over sendromu tedavisi yapılarak; aylık ovülasyon ve menstrüasyon döngüsü tekrar düzenlenir.
- Diyabet: Uterus kanserine diyabetli kadınlarda daha sık rastlandığı gözlemlenmiştir. Nedeni ise obezite ile diyabetin birlikte görülüyor olmasıdır. Fakat araştırmalarda diyabetli olan zayıf kadınlarda da kanser riskinin yüksek olduğu görülmüştür.
- Obezite: Bilindiği üzere yağ dokusu da östrojen salgılamaktadır. Obezite olan kadınlarda vücuttaki östrojen düzeyi artar. Bu durum kadınları endometrium kanseri için riskli gruba dahil etmiş olur. Obez kadınlarda rahim kanseri riski 3 kat daha fazladır. Fakat yapılan araştırmalarda zayıf olan kadınlarında aynı şekilde bu kansere yakalandıkları görülmüştür.
- İleri yaş: Rahim kanseri vakalarının çoğu 55 yaşı ve üzerinde görülmektedir.
- Aile öyküsü: Ailede bu hastalığa sahip olan olması da riski artırır.
Adet Düzensizliği, Adet Gecikmesi, Adet Sancısı, Anne Karnında Tedavi Ve Cerrahi, Beta HCG