Psoriasis Tedavisinde Fototerapi Kullanımı

Psoriasis, ciltte kırmızı, pul pul döküntülerle karakterize kronik bir otoimmün hastalıktır. Tedavisi zor olan bu hastalık, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Fototerapi, yani ışık tedavisi, psoriasis tedavisinde etkili bir yöntem olarak öne çıkmaktadır. Bu yazıda, fototerapinin ne olduğunu, nasıl çalıştığını, ve psoriasis tedavisinde nasıl kullanıldığını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Fototerapi Nedir?

Fototerapi, vücudu ultraviyole (UV) ışınına maruz bırakma işlemidir. Ultraviyole ışınları, UV-A, UV-B ve UV-C olmak üzere üç ana kategoriye ayrılır. Psoriasis tedavisinde çoğunlukla UV-A ve UV-B ışınları kullanılır. Bu ışınların cilt hücrelerinin büyümesini yavaşlattığı ve iltihabı azalttığı bilinmektedir.

Fototerapinin Psoriasis Üzerindeki Etkisi

Fototerapi, çeşitli mekanizmalarla psoriasisin belirtilerini hafifletir:

• Hücre Proliferasyonunu Yavaşlatma: UV ışınları, cilt hücrelerinin hızlı bir şekilde çoğalmasını yavaşlatarak, psoriasisli bölgelerdeki kalın plakların incelmesine yardımcı olur.
• İltihabı Azaltma: Fototerapi, bağışıklık yanıtını düzenleyerek iltihabı azaltır. Bu, ciltteki kızarıklık ve şişliği hafifletir.
• Cilt Dokusunu İyileştirme: UV ışınları, cilt dokusunun yeniden yapılandırılmasına yardımcı olarak, ciltteki lezyonların iyileşmesini hızlandırır.

UV-A ve UV-B Işınları

UV-A: UV-A ışınları, cildin daha derin tabakalarına nüfuz eder. Psoriasis tedavisinde, UV-A ışınları genellikle psoralen adı verilen bir ilaçla birlikte kullanılır. Bu tedavi yöntemi PUVA (Psoralen ve Ultraviyole A) olarak adlandırılır. Psoralen, cildi UV-A ışınlarına karşı daha duyarlı hale getirir.

UV-B: UV-B ışınları, cildin üst katmanlarına nüfuz eder ve hücre büyümesini yavaşlatır. UV-B tedavisi, geniş bant UV-B ve dar bant UV-B olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Dar bant UV-B, psoriasisin tedavisinde daha etkili ve güvenli kabul edilir.

Fototerapinin Uygulanışı

Fototerapi, bir dizi seans halinde uygulanır. Bu seanslar genellikle haftada birkaç kez yapılır ve her seansın süresi hastanın tedaviye verdiği yanıta göre ayarlanır. Fototerapi seansları, dermatolog gözetiminde yapılmalıdır ve tedavi süreci boyunca cilt dikkatlice izlenmelidir.

Yan Etkiler ve Riskler

Fototerapi genellikle güvenli bir tedavi yöntemi olarak kabul edilir. Ancak, uzun süreli UV ışınına maruz kalmanın bazı yan etkileri olabilir:

• Cilt Yanıkları: UV ışınlarına aşırı maruz kalma, ciltte yanıklara neden olabilir.
• Erken Yaşlanma: Uzun süreli UV tedavisi, cildin erken yaşlanmasına katkıda bulunabilir.
• Cilt Kanseri: Uzun süreli ve yoğun UV ışınına maruz kalma, cilt kanseri riskini artırabilir. Ancak, bu risk genellikle kontrollü fototerapi seansları ile minimize edilir.

Fototerapi ve Diğer Tedavi Yöntemleri

Fototerapi, genellikle diğer tedavi yöntemleri ile birlikte kullanılır. Bu kombinasyon tedavileri, psoriasisin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir:

• Topikal Tedaviler: Fototerapi, topikal kortikosteroidler veya vitamin D analogları ile birlikte kullanılabilir. Bu, ciltteki iltihabı daha etkili bir şekilde azaltabilir.
• Sistemik Tedaviler: Fototerapi, ağızdan alınan ilaçlar veya biyolojik ajanlarla birlikte kullanılabilir. Bu kombinasyon, tedaviye daha iyi yanıt alınmasını sağlayabilir.
• Diğer Işık Tedavileri: Fototerapi, excimer lazer veya 308 nm excimer lamba gibi diğer özel ışık tedavileri ile birlikte kullanılabilir.

Fototerapinin Avantajları ve Dezavantajları

Fototerapinin psoriasisin tedavisinde birçok avantajı vardır:

• Etkililik: Fototerapi, psoriasisin belirgin semptomlarını hafifletmede etkili olabilir.
• Güvenlik: Fototerapi, kontrol altında uygulandığında genellikle güvenli bir tedavi yöntemidir.
• Kombinasyon Tedavilerine Uygunluk: Fototerapi, diğer tedavi yöntemleri ile kombine edilerek daha etkili hale getirilebilir.

Ancak, fototerapinin bazı dezavantajları da vardır:

• Zaman Alıcı: Düzenli fototerapi seansları zaman alıcı olabilir.
• Yan Etkiler: Cilt yanıkları ve erken yaşlanma gibi yan etkiler olabilir.
• Maliyet: Fototerapi seansları maliyetli olabilir ve bazı sigorta planları tarafından karşılanmayabilir.

Sonuç

Fototerapi, psoriasisin tedavisinde etkili ve güvenli bir yöntem olarak öne çıkmaktadır. UV-A ve UV-B ışınlarının cilt hücreleri üzerindeki olumlu etkileri sayesinde, iltihap ve hücre proliferasyonu azalmakta, cilt lezyonları iyileşmektedir. Ancak, fototerapi tedavisinin uzman bir dermatolog gözetiminde yapılması ve yan etkilerinin dikkatlice izlenmesi gerekmektedir.

Psoriasis tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak ve fototerapi seçeneklerini değerlendirmek için Dora Hospital’in uzman dermatologlarıyla görüşebilirsiniz. Randevu almak için https://dorahospital.com/online-randevu sayfasındaki formu doldurarak veya +90 212 337 32 32 numaralı telefonu arayarak bize ulaşabilirsiniz.

Psoriasis tedavisinde etkin çözümler sunan Dora Hospital, deneyimli kadrosuyla sizlere hizmet vermektedir.

Bu makale Dora Hospital tarafından hazırlanmıştır.