Perianal fistül ve apse oluşumları genel olarak makat bölgesinde oluşan şişliklerin iltihaplanmış haline denilmektedir. Kişiyi fiziksel açıdan zorlayan bu oluşum aynı zamanda psikolojik yönden de kötü hissettirmektedir. Makat kısmını oluşturan yumuşak doku tabakasının zarar görmesi ve zedelenmesi halinde cerrahi tedavi yöntemlerine yol açabilen rahatsızlıklar meydana getirdiği bilinmektedir.
İçindekiler
Kas alanında oluşan bu durum kişinin gaita çıkışında veya ıkınması halinde sıkça zor durumlar oluşturmaya başlamaktadır. Normalde makat bölgesindeki kas yapısının zorlanmaması açısından yumuşaklık oluşturan ve kayganlığı yöneten salgı bezleri bulunduğu bilinmektedir. Tuvalet esnasında kullanılan bir bölge olmasından ötürü bu kısımda çok fazla miktarda bakteri bulunduğu bilinmektedir. Mevcut bakterilerin salgı bezlerine ulaşması halinde de perianal fistül veya apse oluştuğu bilinmektedir.
Perianal fistül ve apse oluşum sebebi tam olarak hangi durumdan kaynaklandığı bilinmeyen bir rahatsızlık olarak ifade edilmektedir. Yabancı bir cisim nedeniyle oluşabilen veya kabızlık halinde gaitanın çok sert bir şekilde çıkması sonucu makat bölgesinde hasar oluşturması sonucu meydana geldiği düşünülmektedir. Çünkü makat çevresindeki bez yapısında yaralanma meydana geldiğinde apse oluşmaya başlamaktadır. Bu durum aynı zamanda bölgenin iltihap kapması şeklinde ifade edilmektedir.
Oluşan perianal apse hali genellikle bazı hastalıklardan dolayı meydana gelmektedir. Tabii ki hijyenik kurallarda önemli olmasına rağmen bu oluşumun hijyen kurallarıyla pek ilgisi bulunmamaktadır. crohn hastalığı ve ülseratif kolit olma beraberinde geliştiği düşünülen bir durumdur. Bu yüzden hastalara detaylı bilgi verilmesi açısından oluşan duruma yönelik doğru teşhis yapılması çok önemlidir.
Perianal Fistül ve Apse Nedir?
Perianal fistül ve apse makat çevresinde meydana gelen yaralanma veya doku zedelenmesi halinde gelişen iltihap olarak bilinmektedir. Oluşan iltihap nedeniyle şişlik oluşması bu durumun genel özeti sayılmaktadır. Gelişen durum kas tabakası ve doku arasında meydana gelmektedir.
Özellikle kişinin uzun süreli kabızlık yaşaması halinde dışkının daha çok katılaşması sonucunda oluştuğu düşünülmektedir. Aynı zamanda crohn hastalığı veya ülseratif kolit durumlarından dolayı da oluşum gösterdiği bilinmektedir. Bununla birlikte çeşitli kanser sebebiyle de oluşabilen bu durum lenfoma sonucunda da gelişebilen bir durum olarak bilinmektedir. Fakat tam bir sebep belirtilemeyen bu hastalığın oluşum nedeni de tam olarak saptanmamıştır.
Perianal fistül ve apse rahatsızlığı kişiden kişiye farklı oluşum gösterdiği bilinmektedir. İç kısımda oluşan bir durum varsa kişi en baskın şekilde ağrı şikâyetini öne çıkaracaktır. Fakat dış yüzeyde oluşan bir durum varsa şişlik, kızarıklık hatta kanama sorunu şekliyle ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte kişide baskın bir his oluşturan yapısının yanı sıra dolgunluk hali de meydana getirdiği öne sürülmektedir. Akıntı oluşturan irin yapısı nedeniyle kişi otururken bile rahatsız olmaya başlamaktadır.
Şiddetli ağrının yanı sıra makat bölgesinde gelişen ağrı yapısı kişiyi hastanenin acil müdahale kısmına yönlendirecek seviyede olmaktadır. bu durum aynı zamanda yüksek ateşte oluşturabildiği gibi titreme durumu da beraberinde geldiği bilinmektedir. Oluşan semptomlar bir arada görüldüğü gibi sırasıyla da görülebilmektedir.
Perianal Fistül ve Apse Belirtileri
Perianal fistül ve apse belirtileri birbirine benzer şekilde belirti verebilmektedir. Apse oluşumu iltihaptan kaynaklı gelişmekte olup fistül rahatsızlığı farklı durumlara yönelik ortaya çıkan bir rahatsızlık şeklinde ifade edilmektedir. Aynı zamanda bazı hastalıkların kişide bulunması sonucunda da oluşabilen bir durum olarak değerlendirilmektedir. Kişide oluşan perianal fistül ve apse belirtileri ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Makat çevresinde şişlik oluşması
- Makatta kızarıklık oluşması
- Makat kısmında ağrı yapması
- Yüksek ateş ve titreme oluşturması
- Rahat bir şekilde oturamaması
- Tuvalet ihtiyacını karşılama durumunda zorluk yaşanması
Yukarıda belirtilen durumlar hastalığın öne çıkardığı en belirgin durumlar olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle yukarda sıralanan durumları gözlemlediğiniz an mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanı gerektiğini unutmamalısınız. Çünkü geç başlayan belirtiler ani şekilde dayanılmaz ağrı oluşumu da yapabilmektedir. Ayrıca gelişen hastalıkla birlikte kişide gaz-dışkı tutamama şeklinde sorunda oluşturabilen bir hastalık türü olarak bilinmektedir. Kişide meydana gelen tüm oluşumlar bu hastalığın belirtileri arasında gösterilmektedir. Hastalık genel bakımdan makat kısmında meydana geldiği için psikolojik açıdan utanma hissi oluşturabilmektedir. Fakat psikolojik açıdan yaşanan bu durum ilerleyen bir hastalığı da görmezden gelme anlamını taşımaktadır.
Perianal Fistül ve Apse Tanı Yöntemleri
Perianal fistül ve apse tanı yöntemlerinde yapılan ilk uygulama kişide oluşan rahatsızlıklar sonucu hekime başvurması olarak bilinmektedir. Makat kısmında meydana gelen şişlik, irin akıntısı, oturamama ve kızarıklık türündeki şikâyetlerin dile getirilmesi sonucu hekim tarafından fiziki muayene yapılmaktadır.
Fiziki muayene eşliğinde tıbbi geçmişi dinlenen hastaya gerekli tetkiklerin yapılması söylenmektedir. Bu tetkikler rektal ultrason, BT ve MR olarak uygulanmaktadır. Ayrıca hastalığın doğru teşhisi bakımından yapılması gerekli görülen fistül ve apse haritalandırılması vardır. Bu uygulama tıp alanında mapping şeklinde ifade edilmektedir.
Perianal fistül ve apse oluşumlarında kullanılan tanı yöntemlerinden biri de anorektal manometre yöntemidir. Anorektal manometre ile yapılan tetkikte makat kısmında yer alan kas yapısı incelenmektedir. Basınç halinde oluşan anormallikler veya değişimler gözlemlenerek karar verildiği bilinmektedir. Uygulanması gereken tetkikler haricinde çok öne çıkmış durumlar uzman hekimin parmak muayenesi sonucunda da anlaşılabilmektedir. Tanımlanıp sınıflandırılması son derece önemli olan bu hastalığın teşhis edilmesi halinde tedavisi mümkün sayılmaktadır.
Yapılan tetkikler eşliğinde hekim tarafından dikkat edilen durumlardan biri de hastalığa risk oluşturan durumların öne çıkması şeklinde belirtilmektedir. Çünkü sık tekrar eden durumlar ve hastalık türleri perianal fistül ve apse oluşumuna sebebiyet vermektedir. Bu nedenle tanı esnasında dikkat edilip kontrol edilmesi gereken risk durumları şu şekilde sıralanmaktadır.
- Kişinin aşırı kilolu olması
- Uzun süre kabızlık sorunu yaşanması
- Hemoroid oluşumu
- Fissür oluşumu
- Yangı yapıcı bağırsak hastalıkları
- Crohn hastalığı
- Ülseratif kolit hastalığı
Perianal fistül ve apse rahatsızlığına yönelik yukarıda belirtilen durumlar kişide gözlemlenmiş ise mutlaka şüphe uyandıran durumlar öne çıkmaktadır. Çünkü yaşanan hastalık kanser nedeniyle de oluşabilmektedir.
Perianal Fistül ve Apse Tedavi Yöntemleri
Perianal fistül ve apse tedavi yöntemleri arasında ilk bilinen tedavi şekli kişiye yönelik uygulanan antibiyotik ilaç tedavileri ve cerrahi yöntem ile boşaltılması şeklinde bilinmektedir. Genel bakımdan ilk sırada antibiyotik ilaç kullanımı öne çıksa da fistül gelişmesi durumunda antibiyotik tedavileri pek fazla işe yaramadığı düşünülmektedir. Bu nedenle tedavi şekli cerrahi olarak bilinmektedir.
Ek olarak bu hastalıkla birlikte kişide meydana gelen gaz-dışkı tutamama sorunu meydana gelmiş ise bu durumda incelenip tedavi edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle hastalığı yaşayan kişiye yönelik biofeedback egzersizleri yaptırılmaktadır. Bu egzersiz sayesinde katı dışkı esnasındaki kas ve sinir dokusu gözlemlenmektedir.
Perianal fistül ve apse tedavisinin ikinci kısmı sayılan apse halinde ise irin içinde birikmiş sıvının boşaltılması gerekli görülmektedir. Fistül kısmında işe yaramadığı düşünülen antibiyotik tedavisi apse oluşumunda kullanılmaktadır. Çünkü bu yöntem sayesinde oluşan apse daha da büyüyerek cerahat yöntemi ile akıtılması sağlanmaktadır. Bu yöntemin amacı ise apse oluşumunun oluşturduğu kapalı cilt yapısını açmaktır. Belirtilen nedenle apsenin büyüklüğü ya da boyutu önemli rol oynamaktadır. Apse oluşumunun handikap özelliği ise tekrar etmesi olarak bilinmektedir.
Kalın bağırsak kanseri, İltihabi Bağırsak Hastalıkları (Crohn Hastalığı Ve Ülseratif Kolit), hemoroid (basur),Gaz – Dışkı Tutamama (Anal İnkontinens), Diyafram Bozuklukları,