Pankreas’a hangi bölüm bakar, pankreas için aradığınız soruların yanıtları makalemizde yer almaktadır. Pankreas’a hangi bölüm bakar sorusunun cevabı için yazımızı inceleyebilirsiniz.
İçindekiler
Pankreas, karnın sol üst kısmında, midenin hemen arkasında bulunan 15-25 cm uzunluğundaki sindirim organıdır. Sindirim ve besinleri emilimi için vücudun ihtiyaç duyduğu enzimlerin büyük bir kısmını pankreas üretir. Ürettiği enzimler ve hormonlar, vücudun yiyecekleri parçalamasına, kan şekerini kontrol etmesine ve daha pek çok şeye yardımcı olur.
Pankreas Hastalığı Belirtileri
Pankreasınız iyi çalışmıyorsa, aşağıdakilerin en az birkaçından şikayetçi olmanız muhtemeldir:
- Karın hassasiyeti, şişme veya ağrı
- Mide bulantısı ya da kusma
- Aşırı gaz
- İshal
- Kötü kokulu dışkı
- Hafif renkli dışkı
- Ateş
- Kilo kaybı
- Beslenme yetersizliği
Doktora Ne Zaman Gitmelisiniz?
Ara sıra yaşanan hafif gaz ve şişkinlik için doktora gitmenize gerek yoktur. Ancak sindirimle ilgili sık sık sorun yaşıyorsanız, bu semptomlara neden olabilecek birkaç durum vardır. Doğru tedavi için semptomların nedenini bulmak önemlidir.
Karın ağrısı, kötü dışkı ve kilo kaybı gibi pankreas yetmezliği semptomlarınız varsa vakit kaybetmeden doktora görünün. Beslenme yetersizliğiniz ve tedaviye ihtiyacınız olabilir.
Pankreas İçin Hangi Doktora Gitmelisiniz?
Pankreas iki ayrı dokudan oluşur. Endokrin doku, insülin salgılayarak kan şekerini düzenlerken ekzokrin doku, sindirim ve besin emilimi için gereken enzimleri salgılar. Pankreas hastalıkları bu dokuların hasar görerek işlevini yerine getirmemesi sonucu oluşur.
Şikayetleriniz, pankreas hastalığı belirtileri arasında ise, İç hastalıkları (Dahiliye) uzmanı veya Gastroenteroloji bölümüne gitmeniz gerekir.
Pankreas Hastalıkları Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz da pankreas hastalığından şüpheleniyorsa öncelikle fizik muayene ile karın bölgesinde kitle ve bastırınca ağrı olup olmadığını kontrol edebilir.
Kan ve dışkı tahlili ile pankreas enzimlerinin seviyesi ölçülür. Ultrason, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme yöntemleriyle, pankreasın durumu görüntülenir ve safra taşı olup olmadığı tespit edilir. Pankreas kanseri şüphesi varsa biyopsi istenebilir.
Pankreas Hastalıkları
Pankreatit
Pankreatit, pankreas iltihaplanmasıdır. Akut, kronik ve kalıtsal olmak üzere üç ana tip pankreatit vardır. Üst karın bölgesinde şiddetli ağrı ile birlikte şişkinlik, bulantı ve kusma, ishal ve ateş görülebilir.
Akut pankreatit, aniden ortaya çıkan, üst karın bölgesinde birkaç gün sürebilen şiddetli ağrıya neden olan bir hastalıktır. Safra taşları, kronik alkol bağımlılığı, darbe, bazı ilaçlar, elektrolit, lipt, hormon dengesizlikleri ve genetik faktörler akut pankreatite neden olabilir.
Kronik pankreatit, ilerleyen bir hastalıktır. Üst karın ağrısına ek olarak, semptomlar diyare ve kilo kaybını içerebilir. Hastalık ilerledikçe pankreasta geri dönüşü olmayan hasarlara neden olur. Bu da pankreas yetersizliği nedeniyle diyabet ve besin yetersizliğine yol açabilir.
Kronik alkol kullanımı, kistik fibroz, kalıtsal bozukluklar kronik pankreatite neden olabilir.
Kronik pankreatitli kişilerin yaklaşık yüzde 20’sinde pankreas yetmezliği gelişir.
Tedavi nedene bağlıdır ve pankreatik enzim replasman tedavisi (PERT), insülin ve ağrı yönetimini içerebilir.
Genetik pankreatitde ise pankreatitin nedeni genetik mutasyonlardır. Genetik pankreatit ilerleyen bir hastalıktır. Tedavi PERT(pankreas enzim replasman tedavisi) ve ağrı yönetimi ile sağlanabilir.
Ekzokrin pankreas yetmezliği
EPI, pankreas enzimlerinin besin yetersizliğine neden olacak kadar eksik olduğu bir durumdur. EPI’nin öncelikli belirtisi, dışkıda aşırı yağ olmasıdır. Bu durum dışkıda gözlenebilir. Soluk, kötü kokulu ve yapışkan dışkı ve bazen anüsten yağlı sızıntı, ekzokrin pankreas yetmezliği belirtisidir. Bunun yanı sıra karın şişkinliği, kramp, gaz, ishal, besin yetersizliği görülebilir.
EPI, pankreas hastalıklarının bir sonucudur. Kistik fibroz dışındaki durumlarda az yağlı beslenme, alkol ve sigaradan kaçınma, özellikle yağda çözünen vitamin (A, D, E, K) ile takviyeleri ile tedavi edilebilir.
Kistik fibroz
Kistik fibroz, pankreas dahil olmak üzere akciğerleri ve sindirim sistemini etkileyen genetik bir durumdur. Genellikle yaşamın ilk birkaç yılında teşhis edilir. Sık solunum yolu enfeksiyonu geçirme, öksürük, karın şişliği, gaz, pis dışkı, tuzlu cilt, kilo alamama, gelişimsel gecikmeler, EPI nedeniyle yetersiz beslenme ile kendini gösterir.
Pankreas kanseri
Pankreas kanseri erken dönemde belirti göstermez. İlerledikçe, sarılık veya ciltte ve gözlerde sararma ve ekzokrin pankreas yetmezliği gelişebilir.
Şeker hastalığı
Diyabet, pankreasın yeterli insülin üretememesi veya vücudun bunu etkili bir şekilde kullanamaması durumudur. Glikozu vücudunuzdaki hücrelere dağıtmak için insülin gereklidir. Kontrol edilemeyen diyabet, aşırı açlık ve susuzluk, tükenmişlik, sık idrara çıkmaya neden olur.
Diyabet tedavisi, diyabetin tipine, semptomlarına ve komplikasyonlarına bağlıdır. Diyet yönetimi, insülin ve kan şekeri takibini içerebilir. Şeker hastalığınız varsa ve EPI geliştirirseniz, doktorunuz PERT reçete edebilir.
Ekzokrin pankreas yetmezliği ve pankreatit, karın ağrısı, şişkinlik ve gaz gibi bazı benzer semptomlara sahiptir. Ancak EPI, pankreatitin bir komplikasyonu da olabilir. EPI zor temizlenen, soluk, kötü kokulu dışkı ile karakterizedir.
EPI ve pankreatit, tıbbi müdahale gerektiren ciddi durumlardır. Sık veya kalıcı sindirim problemleriniz varsa, etkili tedavi yöntemleri var. Pankreasınız daha fazla zarar görmeden tedaviye başlayabilmek ve daha iyi bir yaşam kalitesi için doktora görünmelisiniz.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.