Özafagus kanseri yemek borusunda oluşan ve ağız boşluğundan mideye bağlanan tüp içerisinde kanser meydana gelmesi ile ortaya çıkan hastalık olarak değerlendirilmektedir. Çeşitli nedenlere bağlı oluşum gösteren bu rahatsızlık türü tamamen kişinin kanser olmasından kaynaklıdır. Özafagus kısmının iç yüzeyinde yassı şekilde bulunan hücrelerde meydana gelen kanser oluşumları beraberinde kontrolsüz bir şekilde çoğalma özelliğine sahiptir.
İçindekiler
Bu nedenle yemek borusunun orta ve üst kısımlarında kanser oluşumlarını meydana getirmektedir. Özafagus kısmının altında bulunan alandaki hücrelerde etkilenmeye başlayarak mide rahatsızlıklarını ortaya çıkardığı bilinmektedir. Sindirim sisteminin alt kısmında yer alan hücre yapısı üst kısımdaki türlere başladığı bilinmektedir. Böyle bir durumda ise ortaya özafagus adeno kanseri çıktığı bilinmektedir. Her iki kanser türü de kas hücrelerinden kaynaklı oluşabilmektedir. Bu nedenle detaylı araştırma yapılması gerekli görülmektedir.
Özafagus kanseri kendi içindeki türlerine yönelik bazı durumlardan dolayı oluşabilmektedir. Bu durumların arasında en etkili risk faktörü olarak sigara kullanımı öne çıkmaktadır. Ayrıca HPV virüsü nedeniyle de oluştuğu bilinmektedir. Alkol kullanan veya yanlış beslenme tarzına sahip olan kişilerde bu rahatsızlığın gelişme göstermesi çok yüksek ihtimallidir. Bu nedenle araştırma sonuçlarına yönelik davranıldığı bilinmektedir.
Hastalığı tetikleyen durumlardan biri de özafagus kısmındaki hücrelerin asitli bir oluşuma maruz kalmasından kaynaklı olmasıdır. Ayrıca kişinin istemsiz bir şekilde yemek yeme hali de özafagus kanserine önemli bir zemin hazırlamaktadır. Bu bakımdan çeşitli hastalıklara sahip olan kişilerde özafagus rahatsızlıkları da öne çıktığı bilinmektedir. Bu duruma örnek olarak obezite hastalığı gösterilmektedir. Çünkü obezite hastaları genel bakımdan sürekli açlık krizi geçirdiği ve hazır tüketim gıdalarına yöneldiği için mideyi zorlayan durumları çok fazla yaşamaktadır.
Özafagus Kanseri Nedir?
Özafagus kanseri yemek borusunda oluşum gösteren ve yutak kısmına kadar bu oluşumun devam etmesine yönelik tıp alanında verilen bir isim olarak bilinmektedir. Genel bakımdan özafagus yemek borusu ve yutak anlamını taşıyan terim olarak bilinmektedir. Daha net bir ifade ile boyun kısmına yakın olan kısımda kanserli hücre yapısının oluşması halinde özafagus hastalığı oluştuğu bilinmektedir.
İki tipte incelenen bu hastalık türü yassı hücreli kanser ile üst ve orta kısımda görüldüğü gibi özafagus kısmının alt ucunda bulunan hücrelerde de oluştuğu bilinmektedir. Biri iç tabakasında başlayıp köklü şekilde gelişirken diğer salgı bezlerinden kaynaklı oluşum göstermektedir. Özafagus kanseri dünya çapında görülen bir hastalık türü olarak değerlendirilmektedir. Türkiye içinde en çok doğu bölgesinde rastlandığı bilinen bu hastalığın yurt dışında da Çin’de çok fazla yaşandığı bilinmektedir.
Özafagus kanseri genel bakımdan kişide sürekli hale dönüşen yutma güçlüğü ile saptanabilen bir durum olarak ifade edilmektedir. Oluşan durum aynı zamanda hastalığın belirtisi olarak yorumlansa da doğru teşhis açısından bazı tetkikler gerekli görülmektedir. Yutak kısmında oluşmuş kanserli hücre yapısı mevcut halde ise yutma zorluğu yapar.
Fakat mide kısmına yakın şekilde alt tabakada salgı bezlerinden kaynaklı kanser gelişmiş ise bu durumda yoğun şekilde mide bulantıları ve kusma hali meydana gelmektedir. Çünkü özafagus kanserine yönelik iki çeşit olduğu bilinmektedir. Her ikisinin öne çıkardığı ortak durumlar olsa da bazı belirtileri farklı şekilde başlamaktadır.
Özafagus Kanseri Belirtileri
Özafagus kanseri genellikle geç şekilde fark edilebilen belirtiler vermektedir. Sinsi şekilde oluşmaya başlayan kanserli hücre yapısı her insanda farklı şekilde algı oluşturabilmektedir. Fakat hastalığın oluşumuna yönelik öne çıkardığı belirtiler şu şekilde sıralanmaktadır.
- Yutma güçlüğü oluşturmaya başlaması
- Kilo kaybı yaşatması (Kilo kaybının istemsiz şekilde gelişmesi)
- Bir şey yutarken ağrı oluşturması
- Yenilen yemeğin ve içilen içeceğin boğaz kısmında takılıyormuş şeklinde hissedilmesi
- Boğaz kısmında sürekli ağrı oluşturması
- Sırtın arkasında yer alan kürek kemiklerinde ağrı oluşturması
- Boyun kısmında büyümüş veya şişkin görünen lenf bezleri
Özafagus kanseri açısından yukarıda yer almayan durumlar da oluşabilmektedir. Kişinin katı dışkısı katran şeklinde çıkabildiği gibi aynı zamanda kanama oluşturduğu bilinmektedir. Beraberinde ise yutak kısmında zorluk yarattığı için uzun süreli veya kronik hale dönüşen öksürük durumu oluşturabilmektedir.
Ayrıca kişide meydana gelen durumlardan biri de yorgun veya halsiz olması şeklinde öne çıkmaktadır. Genel olarak öksürük ve halsizlik birçok hastalıkta görülen bir durum olmasından dolayı bazı hastalıklarda ortak belirti yerine geçmektedir.
Özafagus Kanseri Risk Faktörleri
Özafagus kanseri risk faktörleri arasında kişinin yanlış beslenme tarzından yola çıkarak birçok durum aynı anda öne çıkmaktadır. Oluşan duruma yönelik kişinin ısrarcı davranış hali bu hastalıkta çok önemli bir etken ve neden sayılmaktadır. Örneğin; sigara kullanımından dolayı özafagus oluşması mümkündür.
Hastaya sigarayı bırakması söylendiğinde olumsuz tepki vermesi hastalığı tetikleyen ve ısrarcı bir durum olarak kabul edilmektedir. Bu yüzden hastalığın gelişmesi daha da hızlanmaktadır. Özafagus kanseri ile ilgili genel risk faktörleri şu şekilde sıralanmaktadır.
- HPV
- Alkol kullanımı
- Aşırı sıcak içecek ve yiyecek tüketimi yapma
- Kostik olarak bilinen madde yutulması
- Plummer Vinson ve Tylosis türündeki hastalıklar nedeniyle oluşması
- Asit içerikli kronik reflü bulunması
- Obezite hastalığı
- Barret özafagus hastalığı olması
Özafagus kanseri risk faktörleri yukarıdaki gibi sıralanmış durumlardan dolayı oluşmaktadır. İlk başta yer alan etken durum ise sigara kullanımı olarak bilinmektedir. Baskın bir şekilde ifade edilen sigara kullanımı maalesef kişinin yutak kısmını mahvedecek güçte bir yapıya sahiptir. Bu yüzden özafagus rahatsızlığına ve genel sağlık durumuna yönelik sigara kullanılmaması gerektiği belirtilmektedir.
Özafagus Kanseri Tanı Yöntemleri
Özafagus kanseri tanı yöntemleri öncesinde hekim tarafından hastanın tıbbi geçmişi ve yaşadığı rahatsızlık çeşitleri ayrıntılı şekilde dinlenmektedir. Ayrıca aile geçmişinde yer alan bir kanser durumunun olup olmadığı da sorgulanmaktadır.
Hastada oluşan kilo kaybı ve beraberinde yutma güçlüğü ile başladığı düşünülen rahatsızlığın tam teşhisini koyma açısından ilk sırada yer alan uygulama endoskopi olarak bilinmektedir. Bu uygulama esnasında patolojiye göndermek açısından örnekler alınması gerekli görülebilir. Beraberinde ise uygulanan tanı yöntemleri şu şekilde sıraya sahiptir.
- Özafagus ve mide röntgeni çekilmesi: Hastaya sıvı bir ilacın yutturulması sonucu oluşan anatomik değişiklikler gözlemlenmektedir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Özafagus kanserinden şüphe edildiği zaman hastalığın diğer organlara yayılıp yayılmadığı kontrol etme amacıyla yapılan tanı yöntemidir.
- Endoskopik ultrasonografi: Tümör oluşumlarının derinliği ve çevresinde yer alan lenf bezlerine yönelik oluşumu izlenmektedir.
- Pet uygulaması: Bu yöntem sayesinde oluşum gösteren kanser türüne yönelik olasılıklar değerlendirilmektedir.
Yukarıda yer alan tanı yöntemleri özafagus kanserine yönelik yapılması gerekli görülen uygulamalar olarak bilinmektedir.
Özafagus Kanseri Tedavi Yöntemleri
Özafagus kanseri tedavi yöntemleri arasında ilk önemli durum hasta sigara kullanan biriyse acilen bırakması gerektiği şeklinde bilinmektedir. Yapılan tedaviler arasında endoskopi yöntemi kullanılmaktadır.
Hastalığın oluşturduğu durumlar arasında kanserli hücre yapısı diğer organlara dağılabileceği için endoskopi yöntemi ile çıkarılması sağlanmaktadır. Ayrıca lenf düğümlerine yayılmış olan bir halde ise bu durumda kemoterapi yöntemi uygulanmaktadır.
Kanser sonrası kişide oluşan yutma güçlüğünü giderme açısından özafagus stendi takılabilmektedir. Bu sayede yemek borusu açık kalabilmekte ve kişi daha rahat yemek yiyebilmektedir. Bunun haricinde ise radyoterapi yöntemi uygulanmaktadır.
Diyafram Bozuklukları, Gaz – Dışkı Tutamama (Anal İnkontinens), hemoroid (basur), İltihabi Bağırsak Hastalıkları (Crohn Hastalığı Ve Ülseratif Kolit), Kalın bağırsak kanseri