Miyom kadınların doğurganlık dönemine girmesi ile birlikte rahim bölgesinde ortaya çıkan ve normal olmayan bir doku olarak tanımlanmaktadır. Kadın hastalıkları arasında ise yaygın olarak görülen bir tür olmaktadır. İyi huylu bir tümör hücresi olmaktadır. Çok nadir olan vakalarda ise kansere dönüşme riski bulunmaktadır.
İçindekiler
Miyom Genel Tanım
Miyom genellikle 30 veya 40 yaşları arasında bulunan kadınlarda daha sık bir rahatsızlık olarak ortaya çıkmaktadır. Tıbbi olarak fibroid veya leiomyoma olarak da adlandırılmaktadır. Bu hastalığın oluşumunu engellemek için henüz herhangi bir şey yapılmamaktadır. Bununla beraber neden oluştuğu da bilinmemektedir. Ortaya çıkmasındaki neden hormonsal bozukluklar veya değişkenler olarak düşünülmektedir.
Miyomun genellikle kadınlarda herhangi bir belirtiye yol açmadığı bilinmektedir. Ender vakalarda adet düzensizliğine yol açmaktadır. Ortaya çıkmasından sonra ise 1 ila 15 cm arasında boyutlarının olması mümkün olmaktadır. Rahim içerisinde veya rahim ağzında oluşmaktadır ve bulundukları konuma göre sınıflandırılarak adlandırılmaktadır.
Miyomlar her ne kadar iyi huylu tümör özelliği gösterse de ilerleyen süreçlerde kötü huylu tümörlere dönüşme riski bulunmaktadır. Bundan dolayı da kişilerin mutlaka kontrollerini yaptırması gerekmektedir.
Bu rahatsızlık genellikle 30 ila 40 yaşlarında ortaya çıkmasından dolayı ergenlik dönemindeki bireylerde oldukça düşük oranda rastlamaktadır. Tanısının koyulmasından sonra menepoz ile birlikte çoğunlukla küçülme gösterse de küçülmemesi durumunda kötü huylu tümörlere dönüşebilme ihtimali bulunmaktadır. Bundan dolayı da hekim kontrolü altında tutulması gerekmektedir.
Miyom Çeşitleri Nelerdir?
Miyom yerleşmiş olduğu yere göre birçok farklı çeşide ayrılmaktadır. Bu çeşitler ise şunlardan oluşur;
- İntramural Miyom: Bu çeşit kadınlarda en sık rastlanılan türü olmaktadır. Genellikle rahimde bulunan kas dokularında ortaya çıkmaktadır. Rahimin genişlemesine ve esnetmesine neden olmaktadır.
- Subseröz Miyom: Genellikle rahim dışında gelişen bir tür olmaktadır. Bu rahatsızlığa sahip olan kişilerin genellikle vücudunun karın bölgesinde ki sağ veya sol kısımlarından bir tanesinin daha şişkin görünmesine neden olmaktadır.
- Submükoz Miyom: Nadir olarak görülen bu durum rahimde bulunan kas dokularının orta tabakasında meydana gelmektedir.
- Saplı Miyom: Bu tür rahimde ince bir sap adı verilen doku ile bağlı olmaktadır. Zamanla fark edilmemesi durumunda etrafında dönmekte ve kişinin ağrı hissetmesine neden olmaktadır. Bazı kadınlarda rahim dışında sarkma göstermekte ve bu durumda cerrahi müdahaleler yapılarak alınmaktadır.
Miyom Belirtileri Nelerdir?
Miyom genellikle belirti göstermeden rahim içine veya rahim ağzına yerleşen iyi huylu tümörler olmaktadır. Belirti göstermesinden kaynaklı birçok kadın fark etmeden hayatını devam ettirmektedir. Belirti olması durumunda ise miyomların şekli veya boyutu gibi birçok durum farklılık göstermektedir. Belirti gösteren kısımda ki şikayetler ise şunlardan oluşmaktadır:
- Adet kanamalarının artması
- Kısırlık
- Adet kanamasının normal süreyi geçmesi
- Düşük yapma
- Adet döngüsünün kısalması
- Karın ağrısı
- Ara kanamaların ortaya çıkması
- Bacak ağrısı
- Anemi
- Sırt ağrısı
- Karın bölgesinde çıkan baskı hissi
- Cinsel ilişki sonrasında kanamaların ortaya çıkması
- Sindirim problemleri
- Cinsel ilişki sonrasında ağrı yaşama
- Kabızlık
- Sık idrara çıkma
- Dışkılama yapamama veya yaptıktan sonra makat bölgesinde ağrı hissetme
- Mesane boşaltımının yeterli derece de yapılmaması.
Miyom Neden Oluşur?
Miyom oluşumu günümüzde halen daha net bir şekilde neden olduğu faktörler bilinmemektedir. Ancak rahimde bulunan kas dokusunda ki kök hücrelerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Tek bir hücrenin kontrolsüz bir şekilde çoğaltılması ile ortaya çıkan bu durum çok hızlı veya çok yavaş bir şekilde gelişim gösterebilmektedir.
Bazı miyom türleri kişilere herhangi bir şekilde hissettirmeden küçülmekte ve kendiliğinden yok olmaktadır. Bazı miyomlar ise hızlı bir gelişim göstermekte ve kişilerin cerrahi operasyonlar geçirmesine neden olabilmektedir. Miyomların neden oluştuğunu düşünülen faktörler ise şunlardan oluşmaktadır;
- Hormonsal Değişimler: Net olarak bilinmese de östrojen hormonu miyomların gelişiminde büyük etken olduğu düşünülmektedir. Bundan dolayı da kişilerin hormonsal dengesizlikleri ortaya çıkmalarına neden olabilmektedir.
- Genetik Yatkınlık: Aile bireyleri de bu hastalığı bulunan kişilerin olması diğer bir aile üyesinin de taşıyıcı olmasına neden olabilmektedir.
- Gebeliğin oluşması: Gebelik döneminde östrojen ve progesteron hormonunun yükselmesinden dolayı miyomlarda büyüme eylemi ortaya çıkabilmektedir.
- Irk: Siyahi bireylerde miyomların çıkma oranı daha fazla olmaktadır. Bununla birlikte de yaş ortalaması da daha düşük seviyelerde olmaktadır. Miyomların boyutları ise ortalamalara göre daha büyük olmaktadır.
- Çevresel Olarak Kişiyi Etkileyen Faktörler: Doğum Kontrol haplarının kullanılması, adet görme yaşının küçük olması, vitamin eksiklikleri ve obezite gibi birçok faktöre bağlı olarak bu durumun geliştiği düşünülmektedir.
Miyom Tanı Yöntemleri
Miyom hastalığı herhangi bir belirti göstermemesinden dolayı rutin vajinal muayenelerin yapıldığı zaman ortaya çıkmaktadır. Şüphelenilmesi durumunda ise net tanı için kan alma gibi laboratuvar testleri istenmektedir. Bununla birlikte de görüntüleme tekniklerinden yardım alınmaktadır. Bu testler sonucunda ise tanı koymak mümkün olmaktadır.
Radyolojik görüntüleme teknikleri arasında en sık kullanılan yöntem ultrasonografi olmaktadır. Bununla birlikte rahimde oluşan miyom rahat bir şekilde gözlemlenmektedir. Ancak hekim tarafından tanıyı netleştirecek kadar bilgi sunmaması durumunda ultrasonografik görüntülemenin yanı sıra MR da istenebilmektedir.
Miyomum tanısı yapılırken kullanılan bir diğer yöntem ise histerosonografi olmaktadır. Bu işlem için rahim ağrı steril sıvılar ile genişletilmektedir. Daha sonrasında ise aletler ile görüntüleme yapılmaktadır. Böylelikle de tanı net bir şekilde yapılmaktadır. Miyom tanısının koyulması ile birlikte de kişinin fiziksel durumuna göre tedavi planı gerçekleştirilmektedir.
Miyom Tedavi Yöntemleri
Miyomun tedavisinde kişinin durumuna göre kullanılacak birçok tedavi bulunmaktadır. Belirti göstermeyen ve sağlığa herhangi bir zararı bulunmayan miyomların genellikle tedavi edilmeden belli aralıklar ile takip edilmesi istenmektedir. Genellikle bu tür miyomların oldukça yavaş büyüme gösterdiği gözükmektedir. Menepoza girilmesi ve östrojen hormonunun salgılanması azalmasıyla da kendiliğinden küçülme göstermektedir.
Rahatsız edecek seviyeye çıkması ile birlikte miyomlar ilaçlar ile tedavi edilebilmektedir. İlaçlar ise gonadotropin yani östrojen ve progesteron hormonunun salgılanmasını önleyen ilaçlar olmaktadır. Böylelikle de kişiler kısa bir süreliğine menepoz haline girmekte ve adet kanamalarının kesilmesi ile birlikte miyomlarda küçülme ortaya çıkmaktadır.
Diğer tedavi türlerinden biri ise rahim içi araç yani RİA olmaktadır. Progesteron hormonu salgılayan bu araçlar sayesinde miyomlardan kaynaklanan kanamalar hafiflemektedir. Ancak küçülme gibi bir soruna tedavi olmamaktadır. Kanamaları hafifletmesinin yanı sıra diğer ortaya çıkan belirtileri de engellemektedir.
Cerrahi bir operasyon olarak uygulanacak olan tedaviler de bulunmaktadır. Bu tedaviye ise miyomektomi adı verilmektedir. Cerrahi işlemler ile yapılan bu işlemde laroskopik yöntemler ile rahim içerisinde bulunan miyomlar rahim dışında çıkarılmaktadır.
Günümüze kadar yapılan tedavilerde hastalarda en etkili tedavi yöntemi histerektomi olmaktadır. Bu tedavi yönteminde rahimin hepsi alınmaktadır. Böylelikle de tekrardan oluşması engellenmektedir. Kişi menepoza girmektedir. Menopoza girmesi ve rahminin alınması ile birlikte de gebe kalması mümkün olmamaktadır.
Miyomektomi Sonrasında Yaşanacak Sıkıntılar
Miyom tedavisinde kullanılacak bu yöntem ile miyomların rahim içerisinden çıkartılması ile birlikte yeniden üreme potansiyeli artmaktadır. Bunun yanı sıra da kişinin birçok yan etki ile karşı karşıya kalmasını sağlayabilmektedir. Onlar ise şunlardan oluşmaktadır:
- Miyomum yeniden tekrar etmesi.
- Kanamaların oluşması.
- Kanamaların doku içerisinde bulunan yerlerde birikme göstermesi.
- Yapışıklık yaşanması.
- Gebeliğin oluşması durumunda rahimin yırtılmasına neden olabilmektedir.
