Kızamık
Kızamık hastalığı genel olarak kızamık virüsü ile başlayan bir rahatsızlık olup bulaşıcı hastalık türlerinden biri olarak bilinmektedir. Çocukluk çağında çok sık şekilde görülebilen bu rahatsızlık vücut direncini düşüren bir enfeksiyon hastalığı olarak bilinir. Yaygın bir salgın oluşturabilen bu hastalıkla ilgili bebeklik dönemi içinde yapılan aşılar bulunmaktadır.
İçindekiler
Oluşabilecek bir salgını en baştan önlemek amaçlı uygulanılan aşılar tüm dünya çapında uygulanılmaktadır. Aşının kullanılmasından sonra ise hastalığın yayılma oranı %95 olarak düşüşe geçmiştir. Bu bakımdan kızamık aşısının zamanında yapılması çok önemli rol oynamaktadır. Bu hastalıklar genel bakımdan suçiçeği, kızamıkçık ve kızamık türünde yer alan deri döküntüsü oluşturduğu bilinen hastalık grubunda yer almaktadır.
Kızamık hastalığında en önemli durum hastalığı geçiren çocuğun belirli bir süre zarfında dış ortamlarla teması kesilmesi gerektiğidir. Hastalığın başlaması ile birlikte oluşan kırmızı noktalar bulaşıcı olma riskini öne çıkaran bir durum olarak ifade edilmektedir. Bu nedenle hastalığın bulaşma oranını düşürme açısında istirahat halinde olunması ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi çok önemli bir katkı sunmaktadır. Çünkü temizlik kurallarına uyulmadığı takdirde aynı süre içinde birden fazla çocuğa bulaşma oranı çok fazladır.
Dünya genelinde ve sağlık örgütlerine göre bulaşıcı bir virüs özelliği taşıyan bu hastalıkta çocuğun izole edilmesi önemli role sahiptir. Kızamık hastalığı paramiksovirüs geneline ait bir hastalıktır. Bu nedenle dikkat edilmesi gereken ve takibi yapılması önemli rol oynayan rahatsızlık olarak ifade edilmektedir. Genel açıdan etkin bir tedavi biçimi olmamasına rağmen hastalıkla ilgili durdurucu veya baskılayıcı rol oynayan aşılar en önemli tedavisi sayılmaktadır.
Kızamık Nedir?
Kızamık ilkbahar ve kış aylarında çok sık görülebilen paramiksovirüs nedeniyle oluştuğu bilinen ve kırmızı deri döküntüsü oluşturan bulaşıcı hastalık türüdür. Bulaşıcı bir hastalık türü olması nedeniyle kızamık geçiren bir çocuğun bulunduğu alan mutlaka havalandırılması gerekmektedir. Çünkü virüsün etki süresi oda içinde en az 1 saat süre ile kalabilmektedir. Aynı zamanda havada asılı kalan partiküller nedeniyle bulaşma oranı çok yüksektir.
Eş zamanlı olarak birden fazla kişiyi etki altına alan bu hastalığın beraberinde çocukta ani gelişen semptomlar görülebilmektedir. Salgın türünde nitelendirilen bu hastalık, hastalığı geçiren birinin bulunduğu ortamdaki havayı soluması, öksürmesi, hapşırması veya deri teması ile bulaştığı bilinmektedir.
Kızamık hastalığı ile ilgili yapılan aşı uygulamaları bugüne kadar birçok oluşabilecek vakayı önceden önlemiştir. Bu nedenle en önemli tedavisi olarak varsayılan kızamık aşısı doğum sonrasında yapılan rutin kontrol aralıklarında yapılmaktadır. Kızamık rahatsızlığı başladıktan sonra ortalama 4 gün içinde vücudunun her yerinde kırmızı noktalar oluşan çocuğun bir sonraki 4 gün içinde ev halkına da bu hastalığı bulaştırması mümkündür. Bu nedenle çocuğun yaşadığı ortamın çok iyi bir şekilde temizlenmesi gerekmektedir. Ayrıca kullanılan ortak eşyaların ayrılması da önemli rol oynamaktadır. Çünkü ortak kullanılan bir havlu veya yeme içme aracı bir başkasının da aynı hastalığı geçirmesine neden olabilmektedir.
Kızamık Belirtileri
Kızamık hastalığı çoğu zaman belirtilerini nezle ya da grip şeklinde gösteren bir rahatsızlıktır. Bu nedenle ilk başlarda karıştırılma oranı çok yüksek olabilmektedir. Doğru teşhis açısından oluşan semptomlar halinde en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerekmektedir. Kızamık hastalığının genel belirtileri ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Yüksek ve ani ateş oluşturması
- Kesik aralıklarda ilerleyen inatçı öksürük oluşturması
- Burun akıntısı başlaması
- Gözlerde kızarıklık oluşturması
- Işık hassasiyeti oluşması veya ışığa bakamama hali oluşması
- Gözde yanma, kaşıntı, tahribat oluşturması ve akıntı başlatması
Yukarıda sıralanan belirtiler kızamık rahatsızlığında görülen semptomlar olarak bilinmektedir. Fakat aynı durumlar benzer üst solunum yolu rahatsızlıklarında da görülebildiğinden mutlaka zamanında kontrol edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Aksi takdirde anlayamadığınız ve çocuğunuzun geçirmekte olduğu hastalık hane halkı ve çevresindeki çocuklara da bulaşabilmektedir. Böyle bir durumda ise salgın oluşacağından dikkatli davranılması gerektiği önemli rol oynamaktadır.
Kızamık hastalığının belirtilerinden biri olarak bilinen diğer durum ise saç çizgisinde oluşmaya başlayan deri döküntüleridir. Kırmızı noktalar halinde oluşan bu durum kızamık hastalığının en önemli sinyali sayılmaktadır. Çünkü oluşan rahatsızlık kendini bu şekilde belli etmektedir. Aynı zamanda oluşan döküntüler ortak bir noktada birleşebilmektedir.
Bununla birlikte çocuğun yüz kısmında şişme oluşturmaktadır. Beraberinde ise koyulaşarak kaybolduğu bilinmektedir. Fakat bu döküntülerin oluşması anında çocukta en öne çıkan durum çok yüksek ateş başlangıçlarıdır. Ateşle birlikte gelişen deri döküntülerinin çıkması sonrasında ateş stabil hale gelmektedir. Bu hastalığın beraberinde ise çeşitli komplikasyonlar da oluştuğu bilinmektedir. Bu komplikasyonlar ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- İshal ve kusma oluşturması
- Orta kulakta başlayan enfeksiyon hali
- Konjonktivit olarak bilinen göz enfeksiyonu oluşturması
- Larenjit başlaması
- Çeşitli akciğer enfeksiyonları oluşması
- Nöbet geçirilmesi
- Beyinde iltihap oluşturması
- İnatçı ve kesilmeyen öksürük
- Göğüs ağrısı ve nefes darlığı oluşturması
- Menenjit rahatsızlığı başlatması
Yukarıda sıralanan durumlar genel olarak kızamık rahatsızlığın beraberinde gelişebilen durumlar olarak bilinmektedir. Bu hastalığın beraberinde ilerleyen tüm durumlar hastalığı tetiklediği gibi aynı zamanda kalıcı tahribatta oluşturmaktadır. Özellikle bağışıklık sistemi tam anlamıyla gelişmeyen çocuklarda kimi zaman korkutan durumlar da söz konusu olabilmektedir.
Kızamık Tanı Yöntemleri
Kızamık hastalığının tanı yöntemlerinde genel bakımdan hekimin fiziki muayene esnasında gözlemlediği deri döküntüleri öne çıkmaktadır. Bununla birlikte yapılan uygulamalar arasında serolojik testler de bulunmaktadır. Aynı zamanda damaktan sürüntü alınması ve kan testi yapıldığı bilinmektedir. Ek olarak ise idrar tahlilide yapıldığı bilinmektedir. Uygulanan tanı yöntemleri sayesinde hastalığın teşhisi tam olarak konulabilmektedir.
Bebeklerde ve çocuklarda tehlikeli boyutlara ulaşabilen kızamık rahatsızlığı aynı zamanda bir virüs çeşidi olarak bilinmektedir. Bu nedenle tanısı yapılacak hasta çocuğun bu süre zarfında izole edilmesi gerekmektedir. Özellikle ebeveynleri çocuklarında gözlemlediği kızamık belirtileri sonrasında çocuğunu izole etmesi, bulunduğu ortamı havalandırması ve hijyen kurallarını tam olarak doğru uygulaması hastalığın bulaşma oranını da düşürmektedir. Kontrol altına alınamadığı zaman ise tıbbi müdahale ve virüs karşıtı aşı gerekli görülmektedir.
Kızamık Tedavi Yöntemleri
Kızamık tedavi yöntemleri öncesinde dikkat edilecek durum oluşan hastalık farklı bir rahatsızlığı sebep olup olmaması halidir. Eğer oluşan kızamık rahatsızlığı bir başka hastalığı beraberinde getirmemişse evde uygulanabilecek hijyen kuralları ve çocuğun istirahatte kalması yeterli görülmektedir.
Viral bir enfeksiyon olarak bilinmesi nedeniyle antibiyotik kullanımı önermeyen hekimler sadece bakteriyel şekilde gelişmesi anında antibiyotik kullanımı yaptırmaktadır. Evde yapılabilen adımlar arasında göz kapaklarının temizlenmesi veya ateş düşürücü uygulamalar yapılması çocuğu rahatlatmaktadır. Bunun beraberinde odasının sürekli havalandırılması önemlidir. Ayrıca nemli bir ortam çocuğun deri döküntüsü yaşaması nedeniyle iyi geldiği bilinmektedir.
Kızamık hastalığının tedavisinde önemli bir durum olan A vitamini kullanımı çok önemlidir. Özellikle Dünya Sağlık Örgütünün belirlemiş olduğu bu uygulama çocuklar açısından bağışıklığı güçlendiren bir vitamin olarak öne çıkarılmaktadır. Bununla birlikte kızamık aşısı yapılması halinde hastalık ortalama 10 gün içinde atlatabilmektedir. Son olarak kızamık rahatsızlığını geçiren çocuk açısından uygulanması gereken adımlar istirahat halinde olması, ev ziyaretlerinin yapılmaması, yaşadığı ortamın temiz tutulması ve sosyal aktivitelerinde geçici süreyle ara vermesi gerektiğidir. Bu sayede kızamık salgını da oluşmamaktadır.
Kistik Fibrozis, Kawasaki Hastalığı, Kabakulak, İnmemiş Testis, Yenidoğan Sarılığı