Kabakulak
Kabakulak akut bir şekilde başlayan ve semptomları hızla ilerleyen meningoensefalit türü bir rahatsızlık olarak bilinmektedir. Okul çağındaki çocuklarda sık karşılaşılan bu hastalık bir çeşit virüsten kaynaklı oluşmaktadır. En sık şekilde gözlemlenmiş olan durumları arasında beyin zarı iltihaplanması görülmektedir. Salgın oluşturma olasılığı oldukça yüksek olan kabakulak rahatsızlığı ciddi bir enflamasyon oluşturmaktadır. Bu nedenle önem arz eden rahatsızlıklar arasında yer almaktadır. Bu hastalığın görülme yaş aralığı genel olarak 5 ile 9 yaş arasında gözlemlenmiştir. Yaşanan rahatsızlığı gidermek amacıyla kullanılan MMR aşısı genel bakımdan hastalığı önleyen türdedir. Bu yüzden zamanında yaptırılması önemli rol oynamaktadır. Hastalığın başlama süresinden itibaren vücuttan atılmasını sağlayan durum idrara çıkma olarak saptanmaktadır. Vücuttan tam olarak çıkma süresi ortalama 2 hafta olarak bilinmektedir.
İçindekiler
Kabakulak rahatsızlığı genel olarak şişme ile oluşan ve gözle görünür şekilde fark edilebilen aynı zamanda beyin iltihabı oluşturduğu bilinen bir rahatsızlıktır. Bu nedenle kabakulak geçiren çocukların yaklaşık 9 gün boyunca başkalarından uzak durmaları gerekmektedir. Çünkü bulaşıcı bir rahatsızlık olup salgın oluşturmaktadır. Bu hastalığın beraberinde testis enfeksiyonu, menenjit ve işitme kayıpları da oluşabildiği nadiren gözlemlenmiş rahatsızlık türleridir. Virüs ile başlayan rahatsızlığın vücutta son bulması yaklaşık iki hafta sürerken bu süre zarfında çocuğun normal sosyal yaşamına ara verilmesi gereklidir. bu durum çocuk ve ebeveynler açısından kısmi zorluk yaratsa da hastalığın iyi bir şekilde tedavi edilebilmesi ve çocuğun rahatsızlığı atlatabilmesi açısından önemli rol oynamaktadır.
Kabakulak Nedir?
Kabakulak rahatsızlığı hava yolu veya öksürük şeklinde yayılan virüs partiküllerinden kaynaklı oluşan salgın türü bir akut enflamasyon olarak bilinmektedir. Oluşan durum sonrası tükürük bezlerinde meydana gelen enflamasyon durumu kabakulak rahatsızlığını başlatmaktadır. 5 ile 9 yaş sınırları arasında sıkça gözlemlenmiş olan bu rahatsızlık türü günümüzde erken yapılan MMR aşıları ile önlenmektedir. Bu bakımdan önceki yıllara nazaran daha nadir görülen bir hastalık olarak bilinmektedir. Bulaşıcı bir virüs rahatsızlığı olarak nitelendirilen kabakulak hastalığı çeşitli komplikasyonlarda oluşturmaktadır. Bu nedenle hastalığı geçiren çocuğun diğer ortamlardan uzak tutulması çok önemlidir.
Kabakulak hastalığı geçiren bir çocuğun virüsü atlatma süresi 2 hafta olarak bilinmektedir. Ortalama 2 haftalık süre zarfında geçirilen hastalığın vücuttan çıkmasını sağlayan durum çocuğun idrar yapması ile gerçekleşmektedir. Hastalığı geçiren çocuğun tanısı koyulma sonrası verilen ilaçların etkisiyle birlikte oluşan şişme hızla inmeye başlayacak ve ilacın etkisi de idrar yolu ile vücuttan çıkacaktır. Her ne kadar MMR aşısı koruyor olsa da ortak alan gözetimi yapılmadan bir arada bulunan çocukların çeşitli etkileşimleri dâhilinde bu hastalık nüksedebilmektedir. Bu yüzden hastalığı geçiren bir çocuğun tıbbi tedavi yapılmadan arkadaşlarının arasına katılması doğru değildir. Aynı şekilde okul çağında bulunan küçük çocuklarda görülen bir hastalık olması nedeniyle okula da gönderilmemesi gerekmektedir.
Kabakulak Belirtileri
Kabakulak hastalığı genel olarak salgın yaratan bir virüs olarak kabul edilmektedir. Hastalığın bulaşma oranı bu nedenle çok yüksektir. Ayrıca ortak kullanılan yeme içme araçları veya hastalık taşıyan bir kişinin öksürüp, hapşırması sonucunda bulaştığı tespit edilmiştir. Tükürük bezlerinin şişmesi kabakulak hastalığında ilk sırada yer alan belirti olarak bilinmektedir. Fakat genel bakımdan hastalığı geçiren kişinin belirtileri yok denecek şekilde düşük seviyede gözlemlenmektedir. Kabakulak hastalığının belirtileri rahatsızlığın başlamasının 3 hafta sonrasında belirginleşmektedir. Genel semptomları ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Kulak kısmının alt bölgesinde yer alan tükürük bezlerinin gözle görünür şekilde şişmiş olması
- Bir şey yenirken çiğneme konusunda zorluk çekilmesi
- Yutma anında ağrı oluşturması
- Kişiye göre değişken boyutta ilerleyen baş ağrısı
- Ateş çıkması
- Çeşitli bölgelerdeki kas ağrıları
- İştah problemi oluşturması
- Halsiz hissetme
Kabakulak rahatsızlığının belirtilerini taşıyan çocuğunuz varsa mutlaka en kısa süre zarfında en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerektiğini unutmamalısınız. Çünkü kabakulak rahatsızlığı bulaşıcı bir virüs salgını olup çeşitli rahatsızlıkları da beraberinde getirebilmektedir. Ayrıca ergenlik dönemi ve daha ileri yaştaki kişiler için bu durum çok daha ağır sorunlara yol açabilmektedir.
Kabakulak Tanı Yöntemleri
Kabakulak tanı yöntemlerinde genellikle ilk olarak çocukta gelişen rahatsızlığı çocuğun anne veya babasına dile getirmesi ile saptanmaktadır. Oluşan belirtiler ile birlikte şiddetini arttırmaya başlayan ateş söz konusu olma halinde hastaneye gidilmektedir. Hekim tarafından incelenen hastalığın gözetimi esnasında tüm semptomlar fiziki muayene esnasında gözlemlenmektedir. Muayene esnasında hekimlerin ilk baktığı kısım kulakların alt kısmındaki tükürük bezleri olarak bilinmektedir. Bu kısımda oluşan şişmenin kabakulak ile ilgili olup olmadığını anlamak açısından kan tetkikleri yapılmaktadır. Gerekli laboratuar incelemesi ardından hastalığın teşhisi konulmaktadır.
Kabakulak Tedavi Yöntemleri
Kabakulak tedavi yöntemleri genellikle hastalığın belirtilerine ve şiddetine göre değişken rol oynamaktadır. Çünkü kesin olarak bilinen bir kabakulak tedavisi henüz tespit edilememiştir. Oluşan semptomları gidermeye yönelik verilen ilaçlar genellikle ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak bilinmektedir. Evde uygulanabilen tedavi yöntemleri arasında şişmiş olan tükürük bezlerine sıcak ve soğuk kompres yapılması önerilmektedir. Bununla birlikte hastalığı geçiren çocuğun yaklaşık 10 gün boyunca dikkatle takip edilmesi gerekmektedir. Yapılabilen en uygun tedavi biçimi çocuğun bol sıvı tüketmesi ve istirahat halinde olmasıdır.
İdrar yolu ile atılabilen virüse yönelik verilen ilaçları kullanması hastalığın tedavisini hızlandırmaktadır. Bununla birlikte oluşan hastalık süresince çocuğun herkesten uzak tutulması, yeme içme araçlarının özel olarak hazırlanması gerekmektedir. Çünkü bulaşıcı bir hastalık türüdür. Bu hastalığın oluşturabileceği durumlar ise beyin iltihabı ve pankreas tutulumları olarak bilinmektedir. Ayrıca testislerde orşit olarak bilinen bir sorunda oluşturabilmektedir. Bu nedenle durumu kontrol alma açısından mutlaka hekim kontrolü şart olmaktadır.
Kabakulak geçiren çocukta belirlenen bazı durumlar aşırı halde ise mutlaka acilen tedavi başlatılması gereklidir. Oluşabilecek ani durumlar ise şu şekilde özetlenmektedir.
- Çocuk aşırı derece kusmaya başlamamışsa
- 39C ateş ve üzeri oluşmuşsa
- Yeme içme zorluğu yaşıyorsa
- Bilinçte bulanıklık başlamışsa
- Erkek çocuklarda testis ağrısı ve şişmesi başlamışsa
- Şiddeti artan karın ağrısı oluşmuşsa mutlaka acil tedavi gerektiren bir durum öne çıkmış demektir.
Belirlenen durumlar genel olarak kabakulak rahatsızlığında nadir olarak gözetilse de hastalığı geçiren kişinin sıkı takip edilmesi çok önemlidir. Çünkü bu hastalık farklı bir hastalığa da sebep olabilmektedir. Oluşan hastalık nedeniyle bilinç kaybı yaşayan çocuğun ileriye dönük hayatını tümden etkileyecek bir durum söz konusu olabilmektedir. Bu yüzden hızlı tedavi başlatılması gerekmektedir. Fakat evde bulunduğunuz süre zarfında dikkat etmeniz gereken durumlar çocuğunuza seslendiğiniz zaman tepki verebilmesi, yeme içme konusunda zorlanmaması, ateş derecesi, testis bölümünde oluşabilen bir anormalliktir.
Kontrol ettiğiniz çocuğunuza ufak dozlarda verilen ağrı kesici ve ateş düşürücülerden kullanmanız mümkündür. Fakat bu ilaçların uygun bir şekilde kullanılabilmesi açısından hekim tarafından belirlenmiş olması gerekmektedir. Ek olarak eski bir yöntem olarak bilinse de kulağın alt kısımlarına rahatlatıcı soğuk bez konulması da oluşan ağrıyı giderebilmektedir.
Ortalama 10 gün içinde geçirilen hastalığı düzenli takip ile atlatmanız mümkün olduğu gibi normal yaşantınıza da dönmeniz mümkündür. Sadece salgın oluşturması ve belirtilen bazı durumlara özen gösterilmesi kaydı ile hastalığın kısa sürede atlatılması kanıtlanmış kesin tedaviler arasında bilinmektedir.
İnmemiş Testis, Yenidoğan Sarılığı, Eğri Boyun, El Ayak Ağız Hastalığı, Guillain-Barre Sendromu