İnmemiş Testis
İnmemiş testis genel olarak doğum sonrasında erkek bebeklerde rastlanabilen bir sorun olarak görülmektedir. Tıp biliminde bu soruna yönelik çeşitli durumlar söz konusu olabilmektedir. Ortalama olarak yeni doğan erkek bebeklerin % 4,3’ünde testisler normal yerinde değildir. Testis kısmının yolunda oluşan problemler dolayısı ile oluştuğu bilinen duruma yönelik herhangi bir kısımda kalabilmektedir. Fiziki muayene esnasında testisin normal bulunması gereken yerde olmaması halinde oluşan durum boş torba olarak ifade edilmektedir. Bu durum sonucunda ortaya çıkabilecek durumların başında testisin yokluğu ilk sırada yer alan bir konudur. İkinci olarak testis erimesi söz konusu olabilmektedir. Geri kalan sıralamada yer alan durumlar ise şu şekilde yer almaktadır.
İçindekiler
- Karın içinde yer alan testsin inmemesi
- Kanal içinde kalan inmemiş testis sorunu
- Rekraktil olarak ifade edilen geri çekilmiş testis
- Ektopik testis oluşması
İnmemiş testis sorununa yönelik oluşabilecek durumlar yukarıda sıralanmıştır. Bu durumlarla ilgili genel ifade inmemiş testis olmasıdır. Örneğin; testis yokluğu durumu bebeğin anne karnında oluşması beklenen bir sorun olarak gözlemlenmektedir. Oluşma döneminde yaşanan damarsal tıkanıklıklar testisin oluşmasını engelleyerek böbrek yokluğu ile birlikte bir sorun doğurmaktadır. Bu nedenle gebelik dönemi süresinde yapılan taramaların sonucunda oluşan durum saptanabilmektedir. Fakat genel olarak ilk bakışta anlaşılması mümkün olmayabilmektedir. Bu yüzden düzenli tetkik yapılmasında büyük fayda bulunmaktadır.
İnmemiş Testis Nedir?
İnmemiş testis sorunu genel olarak doğumsal sebeplerden kaynaklı oluşan bir rahatsızlık türüdür. Testis torbasının bulunması gereken yere inmemesi olarak adlandırılan bu sorun beraberinde farklı sorunlarda getirmektedir. Çünkü erkekler için gerekli olan sperm ve hormon üretimi açısından önemli rol oynamaktadır.
Erkek bebeklerde oluşan bu durum dünya çapında gözlemlenmiş ve nadir olarak oluşabilen rahatsızlıklardan biri olarak bilinmektedir. Bu durumun oluşmasına yönelik başlıca nedenler arasında vaktinden önce yapılan doğumlar gelmektedir. Fakat zamanlama konusunda doğru vakitte doğum yapan bir annenin bebeğinde de rastlanabilecek bir durum olarak bilinmektedir. İnmemiş testis sorunu çoğunlukla tek taraflı oluşan bir problem olarak bilinmesine rağmen bazen çift taraflı da oluşabilmektedir. Bununla birlikte testis kısmının karın içinde kalma olasılığı da oldukça yüksektir. bu nedenle detaylı bir fizik muayenesi gerektirmektedir.
İnmemiş testis rahatsızlığının ilk tespiti genellikle ebeveynlerin bebeğini kontrol aşamasında ortaya çıkan bir sorun olarak belirtilmektedir. Net bir tanı konulması zor olan bu durumun hekim tarafından incelenmesi ile birlikte oluşabilecek tüm durumlar baştan sona incelenmektedir. Özellikle çift yönlü inmemiş testis sorunlarına yönelik çocukta ek olarak farklı anomaliler de görülmektedir. Bu yüzden mutlaka fiziki muayene ve tedavi gerektiren durum öne çıkmaktadır. Tek taraflı inmemiş testis sorunları genellikle kendiliğinden yok olabilmektedir. Bu yüzden ekstra bir tedavi gerektirmediği için zamana bırakılması gerektiği söylenmektedir. Fakat farklı bir durum söz konusu ise hormonal testler ve gerekli tetkiklerin yapılması doğu bulunmaktadır.
İnmemiş Testis Belirtileri
İnmemiş testis belirtileri genel olarak ebeveyn kontrolü ile şüphelendiren bir durum söz konusu oluştuğu vakit semptomunu öne çıkaran bir şey olarak bilinmektedir. Normal şartlarda 28 haftalık olan bir erkek bebeğin testislerinin normal yerine inmesi beklenmektedir. Bu durum oluşmamış ise mutlaka hekim kontrolü önerilmektedir. Çünkü bazı durumlar kanser veya tümör habercisi olarak sinyal verebilir.
Testislerin mevcut yerine gelmemiş olması bebek açısından çok önemli sorunlar teşkil etmektedir. Böyle bir durumda acil olarak ameliyat yapılmasına karar verildiği gibi hızlı tedavi süreci de başlatılmaktadır. Vücut içinde veya karın içinde kalan bir testisin giderek hacmi küçüleceğinden kısırlık söz konusu olabilmektedir. Aynı zamanda bu durum kendiliğinden bir kanser rahatsızlığı oluşturduğu bilinmektedir. Hızlı teşhis edilmesi bu bakımdan çok önemli rol oynamaktadır.
İnmemiş Testis Nedenleri
İnmemiş testis nedenleri arasında birçok farklı semptom bulunmaktadır. Oluşabilecek başlıca nedenler şu şekilde sıralanmaktadır.
- Testisin olmaması: Anne karnında oluşması gereken dönem içinde testisin oluşmamış olması veya tıkanıklık oluşması nedeniyle testisin yok olmasıdır.
- Atrofi oluşması (testisin erimiş olması): Testisin mevcut durumda olmasına rağmen çeşitli damar problemleri veya travma ve hasar görmeye bağlı olarak sonradan erime hali olarak açıklanmaktadır.
- Karın içinde kalmış testis biçimi: Testislerin torba ve kanalda gözükmemesi hali olarak açıklanmaktadır.
- Kanal içinde bulunan inmemiş testis biçimi: Testislerin kasıklara sıkışması olarak ifade edilmektedir. Oluşan durum genellikle elle yapılan fiziki muayene esnasında bulunmaktadır. Ayrıca bu durum en sık rastlanan sorunlardan biri olarak bilinmektedir.
- Geri çekilmiş testis: Refleks oluşumlarına karşı testis kısmının kasığa doğru ilerlemesi olarak oluşmasıdır. Oluşan bu durum normal kabul edilen ve tedavi gerektirmeyen bir durum olarak bilinmektedir.
- Ektopik testis olması: Anüs kısmının ön tarafı veya penis kökünde bulunması şeklinde ifade edilen durumdur.
Yukarıda belirlenmiş durumlar inmemiş testis sorununa yönelik olasılık oranı yüksek sorunlar olarak bilinmektedir. Oluşan bu durumlar kimi zaman normal olarak karşılanmasına rağmen fiziki muayene gerektirdiği bilinmektedir.
İnmemiş Testis Tanı Yöntemleri
İnmemiş testis tanı yöntemleri genellikle ebeveynlerin çocuğunda anormallik görmesi ile başlayan bir süreç olarak ifade edilmektedir. Tanı yöntemleri başında ilk olarak anne babaların rolü büyüktür. Hekime başvuran ailelerin böyle bir durumla karşılaşması başta endişe ettirici bir durum olarak özetlenmektedir. Hekim tarafından incelenen çocukta inmemiş testis sorununa yönelik tüm oluşumlar dikkate alınmaktadır. Oluşma nedenleri genellikle damarsal tıkanıklıklardan kaynaklanması nedeniyle tüm durumlar öne çıkabilmektedir. Bununla birlikte elle yapılan fiziki muayeneler testis kontrolünde önem arz eden bir durum olarak bilinmektedir.
İnmemiş testis halinde bebekte bulunmayan yumurtalık anne ve babalar tarafından fark edilir edilmez mutlaka hekim muayenesi yapılmaktadır. Doğum sonrasında yapılan muayenelerde bu durum kontrol edilen bir durum olmasına rağmen gözden kaçırılan bir durum söz konusu olduğunda mutlaka tekrardan muayene edilmesi gereklidir. bununla birlikte kimi zaman fiziki muayene esnasında tespit edilemeyen durum sonrası bazı tanı araçları kullanılması gerekmektedir. Bu araçların başında ilk olarak ultrason, MR ve BT çekimleri yer almaktadır. Gerek görüldüğü takdirde ise laparoskopi incelemesi de yapılarak tam teşhis konulması mümkün olur.
İnmemiş Testis Tedavi Yöntemleri
İnmemiş testis tedavi yöntemleri arasında oluşabilecek tüm durumların doğru bir şekilde saptanması gerekmektedir. Oluşan duruma yönelik tedavi başlatılarak doğru yöntem uygulaması yapılabilmektedir. İleri derece oluşmuş bir sorun karşısında önerilen ilk durum cerrahi operasyonlardır. Bu operasyon öncesinde yapılan fiziki muayeneler gerekli görüldüğü gibi operasyon sonrasında da rutin bir kontrol dönemi bulunmaktadır. Çünkü ameliyat sonrasında testis yerinde oluşabilecek bir yara enfeksiyona sebep olabilmektedir.
Aynı zamanda sıvı birikmesi, torbanın şişmesi ve tümör gibi risk taşıyan durumlarda oluşabilmektedir. Bu yüzden düzenli muayene edilmesi önemli rol oynamaktadır. oluşabilecek birçok problem gözetilerek biyopsi yapılması da gerekebilmektedir. Testisin dönmesi veya torba kısmında oluşabilen bir tümör nedeniyle farklı durumlar da meydana çıkmaktadır. Bu yüzden gerekli uygulamalar adım adım yürütülmesi gerekmektedir. Operasyon haricinde testis veya yumurta sabitleme işlemleri de yapıldığı bilinmektedir. Konusunda uzman olan hekimlerin tüm bulguları birleştirmesi sonucu oluşan soruna yönelik tedavi uygulamaları beklenmektedir.
Yenidoğan Sarılığı, Eğri Boyun, El Ayak Ağız Hastalığı, Guillain-Barre Sendromu, Erken Ergenlik