Endometriozis hastalığı diğer şekilde çikolata kisti şeklinde adlandırılmaktadır. Genel olarak ise rahim içerisinde bulunan astar dokusunun yani diğer bir ismi ile endometriyal dokunun büyümesinden dolayı yumurtalık kisti kitlesi şeklinde bulunmaktadır.
İçindekiler
Genel Tanıtım
Endometriozis hastalığının çikolata kisti şeklinde bilindiği hatta genel olarak da bu ismi ile tanındığı ve toplum içinde de en çok bu isim ile anıldığı bilinmektedir. Bu ismi almasının nedeni olarak ise kistin genel olarak koyu kahverengi ve katrana benzeyen bir sıvı içermesi olduğu söylenilebilmektedir. Bu kistin ise fallop tüpleri, bağırsak ve periton üzerine sıkı bir şekilde tutunduğu bilinmektedir.
Söz konusu olan hastalığın teşhisi kapsamında bu hastalığın semptomlarına rastlanılması veyahut da pelvik kitle ve infertilitenin değerlendirilmesi sırasında vergisinin konulabildiği görülmektedir. Bu anlamda ise kadının yaşamış olduğu ve son rastlanılan semptomlar arasında pelvik ağrı, disparoni, dismenore olduğu görülmektedir. Bu yüzden de bu durumlardan şikâyetçi olan kadınların zaman kaybetmeden bir uzmana danışmanları tavsiye edilmektedir.
Patlamış çikolata kisti var olan kadınlarda akut pelvik inflamatuar hastalıkların ve bununla beraber apandisitli hastalıkların semptomlarına benzer şekilde belirtilerinin olduğu bilinmektedir. Bununla beraber ise beyaz küre hücrelerinin sayısının artması ve aynı zamanda da kadının ateşinin de ortaya çıkacağı söylenilmektedir. Bu yüzden de bu durumla karşılaşan kadınlara çikolata kisti tedavisinin uygun görülmesi halinde kapalı çikolata kisti ameliyatının yapılabileceği söylenilebilmektedir.
Çikolata kisti ile ilgili merak edilen bir-çok soru bulunmaktadır. Bu sorular arasında en basta yer alanın ise çikolata kistinin neden oluştuğu bulunabilmektedir. Bu anlamda ise kişilere en iyi ve en doğru bilgi verilmeye çalışılmaktadır ancak bu soru kapsamında kişilere net bir bilgi verilememektedir çünkü bu hastalığının nedeninin açık bir şekilde ifade edilemediği görülmektedir. Endometriozis hastalığının oluşum nedeni ile ilgili olarak farklı kişilerin farklı düşünceleri bulunmaktadır. Bunlar arasında ise adet döneminde gelen kanın tüplerden geri geçişinin veyahut da endometriozis odaklarının dökülmesi ve bunun sonucu olarak da birikmeleri nedeni ile oluştuğu söylenilebilmektedir.
Kadının yumurtalıklarının üzerinde yumurtalık diş duvarının progresif bir şekilde içeri çökmesi sonucunda yalancı kist şeklinde ifade edilen endometrioma neden olabileceği bilinmektedir. Endmetriom şeklinde bulunan kistlerin genel olarak içe yönelik olan kronik kanamadan dolayı kist şeklini aldığı düşünülmektedir. Bununla beraber ise kadınların adet döneminde bu kistin büyümesi ve sıvısının da yüksek miktarlarda demir içerdiği bilinmektedir. Bu demirin ise beklemesi halinde kahverengi çikolata şekline benzer bir görüntü oluşturduğu bilinmektedir.
Endometriozis hastalığı için kadınlarda görülen belirtilerin dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekmektedir çünkü belirtileri arasında bulunan çoğu durumun bazı hastalıkların belirtileri ile ortak olduğu bilinmektedir. Bu yüzden hem kadına doğru bilginin verilebilmesi için hem de kadına yapılacak uygulamaların doğru olması ve ise yaraması için belirti ve bulguların doğru ve dikkatli tespit edilmesi gerekmektedir.
Endometriozis Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Endometriozis çeşitli bazı nedenlerden kaynaklı kadında bazı sorunların ortaya çıkarması ile bilinmektedir. Bu hastalık ile ilgili merak edilen bir çok soru vardır. Bunlar arasında ise yukarıda da cevabı verildiği gibi neden oluştuğu bulunmaktadır. Bunun dışında ise bu hastalığın oluşmasının ardından yapılabilecek tedavi uygulamaları bulunmaktadır.
Endometriozisin cerrahi teknikler ile kontrol altına alınmaya çalışıldığı bilinmektedir. Bu aşamada ise bu uygulamalar için uzmanların farklı yolları tercih ettikleri bilinmektedir. Uzmanların tercih etmiş oldukları yollar arasında bulunan çikolata kistinin ameliyatına karar verilme aşmasında ise kadının yasamış olduğu ağrının ve kistin büyüklüğünün etkili olduğu söylenilebilmektedir.
Ağrı giderme için yapılan uygulamalarda amaç hastanın semptomatik endometriomlarında bulunan ağrının hafifletilmesi için yapıldığı görülmektedir. Bununla beraber ise kötü huylu tümör olasılığını azaltmak, teşhisi doğrulamak, kanseri dışkılamak gibi nedenlerden dolayı ameliyatın önerildiği görülmektedir.
Endometriozis durumunda Ca 125 adı veririm bir test yapılmaktadır. Bu test epitelyal over kanseri bulunan hastaları izlemede tümör belirleyici rolünü üstlendiği görülmektedir ancak bu testin sözü edilen göstergesi niteliği taşımadığının da bilinmesi gerekmektedir.
Çikolata kisti ve Ca 125 testinin dışında konservatif cerrahi yani kist çıkarılması ve yumurtalık çıkarılması yani ooforektomi işlemelerinin de kullanıldığının bilinmesi gerekmektedir.
Endometriozisin Belirti Ve Bulguları
Endometriozis durumu genel ifadesi ile rahim iç dokusundaki herhangi bir parçanın başka bir domu veyahut da organ üzerinde bulunması şeklinde ifade edilmektedir ve bu hastanın neticesinde ise kadınlarda bazı farklı etkilerinin olduğu söylenilebilmektedir.
Bu anlamda ise kadınlarda endometriozis görülmesi halinde rastlanılan genel belirtilerin şu şekilde sıralayabildiydi söylenebilmektedir:
- Anksiyete ve depresyon
- Ağrılı işeme, dışkılama, dışkıda vega idrarda kan
- Şiddetli adet ağrısı
- Ağırlı cinsel ilişki
- Infertilite, preterm dogum, gebelik kaybı
- Ağrılı tampon kullanımı veyahut da tamponu hiç kullanamama
- Adet dönemi haricinde şiddetli ve uzun zamandır bulunan karin ağrısı
- Bacak ve bel ağrısı
- Adet döneminde nefes almada zorluk, solunumla beraber oluşan ağrı
- Kronik yorgunluk
- Menstrüel düzensizlikler
- Alerji eden immünolojik hastalıklar
- Kabızlık veya ishal ile seyreden bağırsak şikayetleri
Yukarıda verilmiş olan belirtiler söz konusu olan hastalıkta gözlemlenebilecek olan belirtilerdir. Yanı bu belirtilerin hepsinin kişilerde aranması doğru olmayacaktır. Kişinin kendine özel bazı değişiklikler de gözlemlene bilinmektedir ancak bu belirtiler genel olarak bu hastalığı barındıran kadınlarda görüldüğü için hastalık belirtileri olarak kişilere sunulmaktadır.
Endometriozis İle İlgili Bilinmesi Gerekenler
Endometriozis durumu çikolata kisti şeklinde bilinen var kadınlara özgü olarak bilinmektedir. Bu hastalığın nedeni tam olarak bilinmediği için de semptomatik tedavisinin olmadığı görülmektedir. Bu yüzden de yapılacak tedavilerin kişiye uygun olup olmadığına dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda ise kadınların kendileri ile ilgili gerekli olan bilgileri doktorları ile paylaşmaları gerekmektedir. Bu anlamda ise kişilerin oluşan durumları unutmaması ve söylenilmesi gerekli olan durumlar hakkında bilgi sahibi olması için aşağıda verilenleri okuması tavsiye edilmektedir.
Kişilerin karşılaşabileceği birçok farklı sorun vardır. Bunların hepsi kişilerde görülmeyecektir. Bu yüzden de kişiler kendilerinde olan değişimleri kaydetmeleri istenmektedir.
Endometriozis tanısı veyahut da tedavisi için gerekli olan kuruluşlara başvurduğunuz zaman yanınızda birisinin olması gerekmektedir. Doktorların söylemiş olduğu bilgileri daha iyi dinleyebileceğinden ve unutmayacağından dolayı bir refakatçi ile gidilmesi tavsiye edilmektedir.
Kişilerden doktora sormak veyahut da doktorlar konuşmak istedikleri konuları not almaları istenmektedir.
Doktor ziyaret sırasında doktorun söylemiş olduğu önemli bilgilerin not edilmesi için ise kişilerin yanlarında bir not defteri ve kalem taşımaları tavsiye edilmektedir.
Yukarıda verilmiş olan uygulamalar kişilerin bilinen rahatsızlıklarında kurtulmaları için tavsiye edilmektedir. Yani bu verilenlerin kişilerden kesin olarak istenmediği bilinmektedir ancak yapılması halinde kişilerin tedavi sürecinden daha fazla verim olabilecekleri bilinmektedir.
Verilmiş olan tavsiyeler ile beraber doktorların kişilere soracağı sorular da önemlidir ve bilinmesinin kişilere olumlu etkilerinin olacağı söylenilmektedir.
Bu kapsamda ise aşağıdaki soruların bilinmesi tavsiye edilmektedir:
- Semptomlarımızı kötüleştiren bir şeyler var mı?
- Bu belirtileri ne sıklıklarla yaşıyorsunuz?
- Belirtilerinizin şiddeti nedir?
- Bu belirtileri ne kadar sürede fark ettiniz?
- Belirtilerimizin menstrual siklusunuz ile ilişkisi olduğunu düşünüyor musunuz?
- Belirtilerinizi iyileştiren herhangi bir şey var mı?
Gebelikte Tarama, Gebelikte Tanısal Testler, Gebelikte Ayrıntılı Ultrason, Gebelik Zehirlenmesi, Frengi