Düşük FODMAP Diyeti ve İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS)
İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS), bağırsakların normal fonksiyonlarında bozulma ile karakterize edilen, karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve değişken bağırsak alışkanlıkları gibi belirtilerle kendini gösteren yaygın bir gastrointestinal bozukluktur. Düşük FODMAP Diyeti, bu belirtilerin hafifletilmesi amacıyla geliştirilen bir beslenme stratejisidir.
İçindekiler
İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS) Nedir?
İrritabl Bağırsak Sendromu, sindirim sisteminin fonksiyonel bir bozukluğudur. Yapısal olarak bir hasar olmamasına rağmen, bağırsakların hareketlerinde ve fonksiyonlarında değişiklikler meydana gelir.
IBS’in Belirtileri:
- Karın ağrısı ve kramp
- Şişkinlik ve gaz
- İshal, kabızlık veya her ikisinin dönüşümlü olarak görülmesi
- Bağırsak hareketlerinde değişiklikler
Düşük FODMAP Diyeti Nedir?
FODMAP terimi Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Bu bileşikler sindirimi zor olan kısa zincirli karbonhidratlardır ve bağırsaklarda fermente olarak gaz üretimine, şişkinliğe ve diğer IBS belirtilerine yol açarlar.
Düşük FODMAP Diyeti, IBS belirtilerini hafifletmek amacıyla bu bileşenlerin alımını kısıtlar.
Düşük FODMAP Diyetinin Aşamaları
Düşük FODMAP Diyeti genellikle üç aşamadan oluşur:
- Eliminasyon Aşaması: Yüksek FODMAP içeren gıdalar tamamen diyetten çıkarılır. Bu aşama genellikle 6-8 hafta sürer.
- Yeniden Giriş Aşaması: Belirtiler kontrol altına alındıktan sonra, FODMAP içeren gıdalar yavaşça ve tek tek diyete geri eklenir. Bu, hangi gıdaların belirtileri tetiklediğini belirlemek için yapılır.
- Bakım Aşaması: Tetikleyici gıdalar belirlenmiş ve elimine edilmiş olarak, dengeli ve kişiselleştirilmiş bir diyet oluşturulur.
Düşük FODMAP Diyeti ile Yenilebilecek ve Kaçınılacak Gıdalar
| Yenilebilecek Gıdalar | Kaçınılacak Gıdalar |
|---|---|
| Yumurta ve etler (işlenmemiş) | Sarımsak ve soğan |
| Balık ve deniz ürünleri | Buğday, çavdar ve arpa |
| Havuç, ıspanak, domates | Elma, armut, karpuz |
| Patates, arpa, kinoa | Baklagiller (nohut, mercimek) |
Düşük FODMAP Diyetinin IBS Üzerindeki Etkileri
Çalışmaların Bulguları: Düşük FODMAP Diyeti uygulayan IBS hastalarının %70’e yakınında önemli semptom iyileşmeleri gözlemlenmiştir. Bu diyet, özellikle karın ağrısı, şişkinlik ve gaz gibi belirtilerde etkili olmuştur.
Düşük FODMAP Diyeti, bağırsak mikroflorasında olumlu değişikliklere yol açabilir. Bağırsakta fermente olan karbonhidratların azalması, gaz üretimini ve inflamasyonu azaltabilir.
Düşük FODMAP Diyeti ve Psikolojik İyilik Hali
IBS belirtileri, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve psikolojik stres yaratabilir. Araştırmalar, Düşük FODMAP Diyeti’nin sadece fiziksel belirtileri değil, aynı zamanda psikolojik iyilik halini de iyileştirebileceğini göstermektedir.
Düşük FODMAP Diyetinin Uygulanması
Düşük FODMAP Diyeti’nin uygulanması, bir diyetisyen ya da sağlık profesyoneli rehberliğinde yapılmalıdır. Diyetin karmaşıklığı ve bireysel farklılıklar nedeniyle profesyonel rehberlik, başarılı bir diyet uygulaması için kritik öneme sahiptir.
DIY Diyet Tehlikeleri
Kendi Başına Diyet Uygulamanın Riskleri: Kişilerin kendi başlarına Düşük FODMAP Diyeti uygulamaları, besin eksiklikleri ve yetersiz beslenme riskini artırabilir. Ayrıca, bireysel gıda toleransları değişkenlik gösterdiğinden, bir profesyonelin rehberliği olmadan diyetin başarı oranı düşebilir.
Sonuç
Düşük FODMAP Diyeti, İrritabl Bağırsak Sendromu belirtilerini hafifletmede etkili bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Ancak, diyetin doğru ve etkin bir şekilde uygulanabilmesi için profesyonel rehberlik şarttır.
Dora Hospital, IBS ve diğer gastrointestinal rahatsızlıkların yönetiminde uzman kadrosu ile yanınızda. Sağlığınızı kontrol altına almak ve yaşam kalitenizi artırmak için uzmanlarımızdan randevu alabilirsiniz.
Randevu Al: https://dorahospital.com/online-randevu
WhatsApp Hattı: https://wa.me/+905071781796