Diyet tedavisi bireylerin hem fiziksel hem zihinsel sağlığı için önemlidir.
İçindekiler
Yemek yeme alışkanlıklarına bağlı olarak bireylerde bazı hastalıklar oluşabilir. Anoreksiya nevroza, bulimiya nevroza ve obezite gibi birçok hastalık yeme bozukluğundan kaynaklanabilir. Bu hastalıkların birçok yan etkileri vardır en önemlisi ise bazı bireyler bu hastalıklar sebebiyle hayatlarını kaybedebilir.
Diyet Tedavisi Nedir?
Diyet tedavisi bireylerin yemek yeme alışkanlıklarını kontrol altında tutmalarına yardımcı olan bir tedavi yöntemidir. Çeşitli sebeplerden ötürü meydana gelen obezite hastalığında hekimler gerek tıbbi gerek cerrahi gerekse de diyet ve egzersiz olarak pek çok tedavi yöntemi uygularlar, bu tedavi yöntemleri bireyin kilosuna bağlıdır. Bu yöntemlerden biri olan diyet tedavisinde obez bireyin her gün tükettiği kalori değerlerinden beş yüz ila bin kalori arasında azalma amaçlanmaktadır. Tabi bu durum uzun ve yavaş ilerler.
Bireyin yeme alışkanlıklarından vazgeçmesi için uzun bir süre gereklidir ve bu durumun sağlıklı olması için yavaşça vücut yeni düzene alıştırılır. Birey diyet tedavisince sağlıksız ve yağlı besinler yerine daha sağlıklı, dengeli ve protein ağırlıklı besinler tüketmelidir. Obez bireyler bu diyet tedavisiyle sayesinde haftada beş yüz gram ila bir kilogram arasında kilo kaybı yaşarlar ve bu aslında çok büyük bir gelişmedir.
Diyet tedavisini egzersiz ile destekleyen bireylerde bu kilo kaybı daha fazla olabilir. Bazı durumlarda ise bu tedavi aşırı zayıflık gösteren bireyler içindir. Bireyler diyet tedavisince sağlıklı ve dengeli kilo almaya özen göstermelidir. Yapılan egzersiz ve uyulan diyet takvimi ile kilo alımı daha kolay sağlanabilmektedir. Bireyler diyet tedavisince protein ağırlıklı besinler tüketmelidir.
Diyet Tedavisine Ek Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Diyet tedavisi söz konusu olduğunda uygulanan yaygın yöntemlerden biri egzersiz tedavisidir. Hastanın durumuna göre doktoru tarafından önerilen uygun egzersiz programları ile diyet süreci desteklenebilir. Obez hastalar, aşırı kiloları nedeniyle çoğu zaman spor yaparken sağlık sorunları yaşıyor bunun yanında aşırı kilo sebebiyle bireyler hareket kısıtlaması çektiği için egzersiz yapmak bireyler için zorlaşıyor. Bu tür sorunlar, hastanın egzersize başlamasına rağmen hemen yorulup bırakmasına ya da zaten yapamayacağım hissine kapılıp egzersize hiç başlayamayabiliyor.
Diyet tedavisi uygulanmasına rağmen birey kilo almaya devam ediyor ve kilo verme isteği olmasına rağmen egzersiz yapmak isteyemeyebiliyor. Bu durumda hastayı en az yoracak ve zorlayacak egzersizler yapılmalıdır. Mesela yüzme, su jimnastiği gibi hafif ve rahatlatıcı egzersizler yapılabilir. Bu tür egzersizlerin uzun sürmesine gerek yoktur haftada en azından üç gün yarım saat ya da kırk beş dakika yapılan aktivitenin bile hastanın kilo kaybı yaşamasında etkisi olabiliyor.
Davranış değişikliği tedavisinde, tedavinin amacı bireyin hayatına yöneliktir. Hastanın günlük işlerde kolaya kaçtığı işler yerine daha aktif olmayı gerektiren işler yapması istenir. Bireyin arabayla bir yere gitmekten ziyade motor ya da bisiklet kullanarak istenilen yere gidilmesi gibi hastanın daha çok efor harcanması gereken işleri günlük hayatına yerleştirilmesi istenir. İlaç tedavisi hastanın elinde olmadan kilo alımı gerçekleşiyor ise bu durumda hekimler sorunun ne olduğunu belirleyip ona göre ilaç tedavisine başlamaktadır.
Diyet Tedavisinde Neler Yenmeli?
Diyet tedavisi uygularken tüketilen besinlere dikkat edilmesi gerekmektedir.
Meyveler son derece besleyicidir tüketmede herhangi bir sakınca görülmemektedir. Tedavi süresince taze meyve tüketimi sayesinde birey şeker özlemi yaşadığı zamanlarda mevsimlik taze meyveler bu isteği bastırabilmektedir.
Birey yoğurt tüketimi de yapabilir. Yoğurt protein açısından yüksektir, yüksek derece kalsiyum, B vitamini barındırır bunun yanında şeker oranı düşüktür. Birey sağlığı için de çok önemlidir. Hem kemiklerine için hem de sindirim sistemine olumlu etkileri olur.
Bitter çikolatayı ise diyet tedavisini uygularken tatlı isteği ile baş edemeyen bireyler tüketebilir. Bitter çikolatanın diyetteki yeri çok azdır fakat birey gerçekten tatlıya ihtiyaç duyduğu zaman bitter çikolatayı tercih edebilir. Kalorisi diğer tatlı türlerine göre daha düşüktür. Meyvenin yanında da tüketilebilir. Dozunu aşmamak gereklidir.
Diyette süzme peynir tüketimi yapılabilmektedir. Süzme peyniri içerdiği yüksek protein sayesinde tüketildiği zaman doyuruculuk hissi yaşanmaktadır. Bu yüzden diyetlerde süzme peynir tüketimi yapılabilir fakat yine de dozunu bilmek gereklidir.
Kuru meyveler sağlıklı bir beslenme stili için besleyicidir, aynı zamanda tatlıdırlar ve lif oranı oldukça yüksek bir vitamin ve mineral kaynağıdır. Kuru meyvelerde bulunan yüksek antioksidan bireyleri kalp hastalığı ve kanser gibi hastalıklardan korumada etkilidirler. Kuru meyvenin tüketiminde de hekimler herhangi bir sakınca görmemektedir. Diyet tedavisi sağlıklı bir yaşam amaçlayan herkes içindir. Diyet tedavisini genellikle aşırı kilolu ya da aşırı zayıf insanlar tercih eder.
Yeme Bozukluğu Yaşayan Bireylerde Diyet Tedavisi
Diyet tedavisi sıklıkla kilo vermek isteyen bireylerin başvurduğu bir yöntemlidir ve birey için çok önemlidir çünkü eğer birey aşırı kilolu ise kilolarından kurtulmadığı taktirde birçok sağlık problemi yaşayabilir. Bu yüzden birey sıkı bir diyet tedavisinin programına uymalıdır bunun yanında egzersizler ile kilo verme isteğini destekleyebilir.
Bir uzman yardımı ile gerektiğine ilaç kullanımı da yapılabilir. Birey bir uzmana gitmez, diyet programına uymaz ve egzersiz yapmadan yeme alışkanlıklarına devam ederse bireyler çeşitli sağlık sorunları ile karşılaşabilirler. Bireylerde şeker hastalığı, hipertansiyon, koroner arter hastalığı, safra kesesi hastalıkları, felç, bazı kanser türleri, ruhsal sorunlar, aşırı kullanma, solunum zorluğu, kas ve iskelet sistemi problemleri, deri enfeksiyonları ve ayaklarda mantar enfeksiyonları gibi çeşitli sağlık sorunları meydana gelebilir.
Diyet tedavisi sadece kilo vermek isteyen bireyler için değil kilo almak isteyen bireyler de uygulayabilmektedir. Bazı durumlarda genetik olmakla birlikte genellikle çevreden etkilenme sonucunda oluşan kilo kaybının birçok sebebi vardır.
Metabolizmanın hızlı çalışması sonucunda enerji tüketiminin fazla olması zayıflık sebeplerindendir ayrıca gün içerisinde çok aktif olmak da zayıflık sebeplerinden biri olabilmektedir ya da bağırsaklarda parazit olması tüketilen besinlerin vücut tarafından sindirilememesine sebep olmaktadır. Bu da kilo alamama sorununa neden olmaktadır ayrıca sindirim sisteminde sağlık problemlerine yol açabilir. Tiroid hormonlarının ya da böbreküstü bezlerinin fazla çalışması da kilo alamama ve zayıflık sebeplerinden biri olabilmektedir.
Yetersiz, sağlıksız ve düzensiz beslenme, iştahsızlık, öğün aralarında olan uzun boşluklar da kilo alamama nedenleri arasındadır bireyler diyet tedavisi programı sayesinde yeme alışkanlıklarını düzene sokmalıdır. Bireyin yaşadığı psikolojik sorunlar, stres, depresyon ve anksiyete gibi sebeplerden dolayı birey aşırı zayıflık yaşayabilmektedir. Sebeplerden biri ise dolaşım ve boşaltım sisteminde olan sorunlardır. Bu durumun belirlenmesi için bir uzmana gitmek gereklidir. Bunun yanında aşırı zayıflık genetik olabilmektedir. Bireyin aile bireylerinde görülen rahatsızlık bireye aktarılmış olabilir. Yine bir uzman dahilinde görüşülmelidir.
Bireyler farkında olmasa bile şeker hastası olabilirler ve şeker hastalığı bazı bireylerde zayıflığa yol açmaktadır bu yüzden bir uzmanla görüşüp gerekli testleri vermek gereklidir, diyet tedavisi sayesinde sağlıklı ve düzenli beslenerek şeker hastalığı altında tutulmalıdır.
Kilo alamama nedenleri arasında enfeksiyonel hastalıklar da bulabilir. Aynı zamanda bireyin kötü alışkanlıklara sahip olması kilo alamama nedenleri arasındadır. Sigara kullanımı bireylerde iştah kapatabilir, bağımlılık dahilinde ise bireyde yeme bozukluğu durumu oluşabilmektedir.