Boyun düzleşmesi boyunda bulunan omurlardaki eğrilikten kaynaklanan tıbbi bir durumdur.
İçindekiler
Vücudun dik durması sağlayan en önemli yapı omurgadır. Omurga vertebra dediğimiz 33 adet kemiğin bir araya gelmesi ile oluşur. Vertebralar içerisinden gecen kanallar sayesinde sinirler tüm vücuda dağılır. Her vertebranın bulunduğu bölgeye göre isimleri vardır.
Boyunda yer alan vertebra 7 adet olup servikal vertebralar olarak adlandırılmaktadır. Vertebralar arasında diskler ve eklemler ile birbirleri arasında bağ oluşturmaktadırlar. Vertebralar kendine has kifoz ve lordoz adi verilen içe ve dışa doğru olan doğal eğriler vardır. Bu doğal eğriler sayesinde duruş oluşur. Bu eğrilerin dışardan sekonder sebepten dolayı yahut doğumsal faktörlerden dolayı ortadan kalkmasına düzleşme denir. Bu düzleşmenin boyunda yer almasına ise boyun düzleşmesi denir.
Boyun Düzleşmesi Nedenleri Nelerdir?
Günümüz dünyası getirilerinden olan masa başı islerinin artması bilgisayar kullanımının yaygınlaşmasına bağlı olarak saatler geçirilen ekranların başında duruş bozuklukları beraberinde boyun düzleşmesi yaygınlaşmıştır.
En büyük etkeni bu olmakla beraber diğer nedenleri genelde şu şekildedir:
- Osteoporoz (Kemik erimesi)
- Hareketsiz yasam
- Ortopedik olmayan yatak ve yastık kullanımı
- Genetik faktörler
- Geçmişte geçirilen travma öyküsü
- Servikal lordoz gelişen tümöral nedenler
- Postür bozukluğu
- Geçmişte geçirilen tıbbi işlem sonrası servikal omurlara verilen zarar
- Psikolojik duruştan oluşan anomaliler
- Rutin yaşantıda sıklıkla ağır çanta kullanımı
Bu sebeplere bağlı olarak gelişen boyun düzleşmeleri kişiden kişiye ve hastalığın evresine göre belirli ağrı oluşturarak uyarı vermektedir.
Boyun Düzleşmesi Belirtileri Nelerdir?
Boyun düzleşmesi genetik faktörler ile ilişkili olmakla beraber birçok etkenin nedeni ile oluşan bilhassa duruş bozukluğunun sonucu olarak doğmaktadır. Kişilerin yasam standartların ve yasam şekillerine göre farklılık gösteren boyun düzleşmesi doğan sonuçlar doğrultusunda birçok belirti bazen ağır bazen hafif şekilde seyretmektedir. Genelde belirti daha çok enseden yukarı doğru çıkan bas ağrısı en belirgin belirtilerdendir veya omuz skapula denilen halk arasındaki adı ile kürek kemiği olarak bilinen bölgeden boynu içerisine alacak şekilde yayılan ağrıdır. Bu ağrı özellikle masa başında fazla vakit geçirilen dönemlerde belirli saatten sonra uyarı verir hafif baslar duruş değişikliği yapılmama durumunda şiddetlenerek devam etmektedir.
Boyun kaslarının şiddetli gerilmelerine bağlı olarak bazen günlerce süren boyun tutulmaları en rahatsız edici belirtileri arasında yer almaktadır. Boyun düzleşmesinde alan bu belirti içlerinden günlük yasamda birçok fonksiyonlara engel olan bir belirtidir. Servikal lordozun bozulmasına bağlı olarak her servikal vertebra arasındaki disk ve kıkırdak dokuya baskı oluşmaktadır. Oluşan bu baskı sonrasında vertebra arasından gecen spinal kanaldaki sinirler baskı sonucu sıkışır. Bu sıkışma sonucu ise bazen hafif ihmal edilmesine ve evresine göre şiddetli ağrı seyretmektedir.
Yine boyun düzleşmesi belirtileri arasında boyun çevresini saran kasların gerilmesi sonucunda kulak çınlaması görülmektedir. Fakat kulak çınlaması görülen hasta sayısı minimum düzeyde olduğu için kesin düzleşmeye bağlı bir belirti diye nitelendirilmemektedir. Ekstremitede yer alan bilhassa üst ekstremite denilen el ve kollarda karıncalanma güç kaybı gibi belirtiler yine oldukça önem taşır. Hastalığın ilerleyen zamanlarda kısmi felç denilen vücudun genelde yarısında gelişen durumlar kendini gösterir.
Boyun Düzleşmesi Tanı Yöntemleri
Hastaların omuz bölgesinde ağrı, bel kolda uyuşma boyun bölgesinde ağrı gibi şikâyetler ile acile başvurması veya hastaların nöroloji ve beyin cerrahi polikliniklerine başvurması sebebi ile hastaların güncel öyküsü veya geçmiş öyküsü ilk olarak dinlenmektedir.
Hastanın belirtilerine göre bazı belli başlı boyun düzleşmesi tanı yöntemleri kullanılmaktadır. Bunların Manyetik Rezonans denilen MR da servikal çekilir. Röntgen çekilerek yüzeysel görüntü elde edilebilir. Bilgisayarlı tomografi kullanılarak hastadan uç kesitli milimetrelik görüntü alınıp detaylı görüntü alınmaktadır. USG denilen ultrasonografi ile de boyun bölgesinde ki düzleşmeye bağlı anomalilikler kist tümör gibi durumların ayrıştırması bu unsurların boyun düzleşmesine olan etkisinin araştırılması için oldukça önem taşımaktadır.
Boyun Düzleşmesi Tedavi Yöntemleri
Servikal lordozun doğal eğriliğinin bozulması veya tamamen bu eğriliğinin ortadan kalkmasına bağlı gelişen semptomların ortadan kaldırmak için birçok tedavi için kliniklere başvurulması sonucu bazı tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Ortopedi, beyin cerrahi ve fizik tedavi ile iç içe çalışan klinikler tedavi konusuna oldukça başarılı sonuçlar uygulamaktadır. Boyun düzleşmesi hastalığının ilerleyişini durdurmak ya da bazen hastalığı tamamen ortadan kaldırmak için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
Fizik Tedavi
Boyun düzleşmesi başlangıç aşamasında en sık tercih edilen yöntemlerden biri fizik tedavidir. Fizik tedavi hastalığı tamamen ortadan kaldırmamakla beraber genelde hastalığın gidişatının kötüye gitmemesi ve ilerlememesi için tercih edilen bir yöntemdir. Hastalara çeşitli egzersiz yöntemlerim ile boyun kasları ve eklemlerinin kasılmaları giderilmektedir. Hasta oluşan ağrının hafifletilmesi hedefleri arasında yer almaktadır.
Fizik tedavi kesinlikle bir uzman tarafından yaptırılmalıdır. Boyun vücudun en hassas bölgesidir ve bilinmeden yapılan yanlış bir hareket hastanın felç kalmasına neden olabilir. Bu nedenle tedaviye başvuran hastaların uzman doktorlardan yardım almaları gerekmektedir.
Ortopedik Uygulamalar
Ortopedik tedavi yöntemleri ile hastaya verilen ortoz boyun bantların ve buna benzer çeşitli yöntemler ile boyun düzleşmesi hastalığının ilerleyişini durdurmak hedeflenir. Kemik ve kasların dinlenmesi, toparlanması ve yanlış bir hareket esnasında kötü etkilenmemesi bu ortopedik uygulamalar ile sağlanmaktadır.
Cerrahi İşlemler
Spinal lordoz da düzleşme oldukça ileri seviyelere taşındı ise, hastanın ağrıları artmış ve düzleşme sonucu boyundan gecen sinirlere baskı arttıysa, bu baskı sonucunda hasta da felç gibi semptomlar gelişti ise uzman ekiple gerçekleşecek operasyonlar önerilmektedir. Cerrahi işlemlerde hastanın boyun vertebralardan biri ya da birkaçı çıkarılıp yerine bu eğriyi sağlayacak platin yerleştirilir veya hastalarının omurlarına yerleştirilen vida boyun plak gibi araçlarla servikal lordozun geri kazanılması amaçlanmaktadır.
Cerrahi işlemler sonrası boyun düzleşmesi hastalığı ortadan kesin bir şekilde kalkmış olmaktadır. Fakat boyun omurları taşıdığı sinirler bakımından oldukça hayati önem taşıyan vertebralara sahip olduğu için ameliyatları oldukça hayati risk taşıyan ameliyat grubunda yer almaktadır. Bu nedenden ötürü en son tercih edilen tedavi yöntemleri arasındadır.
Ameliyat sonrası hastaların çeşitli ortoz uygulamaları ile boyun çevresi korunmaya alınmaktadır. Bu uygulamalarla ile hastanın ani hareket ile iyileşme öncesi doğacak sakatlıkları ve tekrar ameliyata yol açacak kazaları engelleme maksadı taşımaktadır. Gerek görüldüğü takdirde ameliyat sonrası fiziksel tedavi ile hasta desteklenmekte ve hareket yeteneğinin sağlıklı bir şekilde geri kazanılması sağlanır.
İlaç Tedavisi
Boyun düzleşmesi ağrıları ile ortopedi, fizik tedavi, beyin cerrahi gibi polikliniklerin başvuran hastalar için şikâyetlerini dinlenilip gerekli tıbbi görüntülemeler (Bt, mr, usg gibi) sağlandıktan sonra hastaya bazı ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Bu ilaçlar genelde ağrı kesici kas gevşetici benzeri ilaçlar olup hastalığı ortadan tamamen kaldıran değil hastalığın belirtileri azaltmaya yarayan tedavi yöntemleri arasında yer alır.
Genelde hastalığın ilk evresinde yer alan ilaç tedavisi hastalığın ilerleyen evresine göre ek tedavi olarak kullanılmaktadır. Ek tedavide kastedilen hastaya kaslarını rahatlatıp sinirlere baskıyı azaltan fizik tedavi ile de kullanılmaktadır. Hastalığın ilerleyen evresinde gerçekleşmiş cerrahi operasyonlar sonrasında oluşan ağrı semptomlarını kaldırmak için de olabilmektedir.