Bebeklerde laktoz intoleransı denilen rahatsızlık anne sütü ve diğer süt ve süt ürünlerinde bulunan şekere bağlı gelişen hazımsızlık olarak ifade edilmektedir. Laktoz genel olarak sadece sentetik olarak üretilen süt ve süt ürünlerinde değil aynı zamanda anne sütü veya keçi sütünde de görülmektedir. Laktoz intoleransı anlamı ise kişinin ya da bebeğin laktaz enzimi gerçekleştirememesi ve bağırsaklarda sindirme işleminin gerçekleşmemesi olarak anlatılmaktadır.
İçindekiler
Yeterli miktarda salgılaması yapılmamış olan laktaz sonucunda ilk görülen durum sindirim sistemine dayalı çeşitli sorunlar oluşmasıdır. Özellikle yemek sonrası oluşan gaz ve şişkinlik gibi durumların yanı sıra aynı zamanda da kabızlık oluşturabilmektedir. Bebeklerde laktoz intoleransı oluşmasının nedeni olarak ta emziren annenin sütünden geçmiş olan laktoz seviyesi ile ilgilidir. Bebeğin emzirilme sonrasında özellikle sık şekilde kustuğunu veya mide bulantısı oluştuğunu gözlemlediyseniz bu durum bebeğinizin laktoz intoleransı yaşadığını anlatan bir hali olarak yorumlanmaktadır. Laktoz intoleransı aynı zamanda süt alerjisi ile bağdaş kurabilen bir benzerliğe sahip olarak bilinmektedir.
Bu nedenle sıkça karıştırılan bir konu olarak bilinmektedir. Özelliği aynı olan bu durumun belirtileri farklı olabilmektedir. Bu nedenle bebeğin yaşadığı durumu dikkatli bir şekilde gözlemlemek sonuca ulaştıracaktır. Mide krampları şeklinde kendini ortaya çıkaran bu durum yetişkinlerin ifade edebildiği durum olmasına rağmen bebeklerin dile getiremediği durum olarak bilindiği için iyi gözlemleme gerektirmektedir. Bu sayede bebeğinizin yaşadığı durumu daha hızlı fark etmeniz mümkün olacaktır.
Bebeklerde Laktoz İntoleransı Nedir?
Bebelerde laktoz intoleransı yaşanması süt ve süt ürünlerinden kaynaklı gelişen gaz oluşması veya şişkinlik olarak ifade edilen durumdur. Ayrıca bebeğin gerekli enzimi salgılayamaması sonucu çeşitli belirtileri ile belirgin şekilde gözlemlenen bir rahatsızlık türüdür. Bu durumun sık yaşanması halinde bebeğin ve annenin oldukça rahatsız olduğunu fark edebilirsiniz. Tüketilen laktozu sindirebilme amaçlı sentezlenmesi gereken enzime verilen bu ad doğru şekilde yapılamadığı zaman sorun oluşturmaktadır. Laktozu sindirmesi gereken bağırsakların işlevi tam olarak yapamadığı süre zarfında ishal, sancı, kabızlık gelişebilmektedir. Bu durum süte alerjisi olan bebeğin durumuyla da karıştırılmaktadır. Çünkü belirti açısından her iki durum birbirine benzemektedir.
Bebeklerde laktoz intoleransı direkt olarak sindirim sisteminde oluşan ve bu bölümü ilgilendiren bir sorundur. Fakat süt alerjisi bağışıklık sistemi ile ilgili bir sorun olmasına rağmen laktoz intoleransı ile aynı belirtiler verebilmektedir. Genel olarak oluşan sorunla ilgili hekim kontrolü yaptırmak hem gerekli hem de bebeğiniz açısından son derece faydalı olacaktır. Çünkü laktoz içeren besinler ile beslediğiniz bebeğiniz her yemek sonrasında ilk 3 saat içinde belirtilerini göstermeye başlayacaktır. Bu durumun neticesinde tam anlamıyla beslenmesini tamamlayamayan bebeğin gelişim seviyesi de düşebilmektedir. Laktoz intoleransı yaşayıp yaşamadığını anlamak açısından ortalama 3 haftalık süre zarfında tüm süt ürünlerini yeme listesinden çıkararak oluşan durumu kontrol altına alabilmeniz mümkündür.
Bebeklerde Laktoz İntoleransı Belirtiler
Bebeklerde laktoz intoleransı doğrudan yenilen besin ile sindirim sisteminde oluşan problemler olarak ifade edilmektedir. Bebeğinize verdiğiniz süt ve süt ürünleri ile ilgili laktoz emilimi tam anlamıyla salgılanmadığı takdirde bazı belirtiler ile durum hemen açığa çıkmaktadır. Genellikle yemek yeme veya emzirme sonrasında da görülen bu durum 2 saat için de oluşan durumu belli edecektir. Bebeklerde laktoz intoleransı belirtileri şu şekilde sıralanmaktadır.
- Kramp girme hissi
- Yavaş başlayan ama şiddetini arttıran karın ağırları
- Gaz çıkarma
- Şişkinlik hissedilmesi
- Mide bulantısı oluşması ve beraberinde oluşabilen kusma
- İshal
Yukarda bahsedilen bu durumlar bebeklerde laktoz intoleransı belirtileri arasında bulunmaktadır. Fakat sindirim sistemine dayalı farklı sorunlarda oluşturabilmektedir. Örneğin, bebek şiddetli ağrı çekmesine rağmen kabızlık yaşayabilmektedir. Oluşan kabızlık durumu da aynı şekilde laktoz intoleransı belirtisi sayılmaktadır. Fakat dikkat çeken süt alerjisi durumu ile karıştırılmaması gerekmektedir. Çünkü süt alerjisi bağışıklık sistemi ile ilgilidir.
Belirtileri benzer ve çoğu aynı olmasına rağmen karıştırılmaması gerekmektedir. Bu konuda uzman hekim kontrolü var olan sorunun çözülmesine yönelik doğru tedavi öncesi tanı koyacak ve tanı konulma sonrasında oluşan problem ortadan kalkacaktır.
Bebeklerde Laktoz İntoleransı Tanı Yöntemleri
Bebeklerde laktoz intoleransı tanı yöntemleri öncesinde ilk olarak bebeğin yaşadığı durumları annesinden dinlenilmesi gerekmektedir. Hekimler arasında tıbbi öykü olarak ifade edilen belirti geçmişi veya yaşanan durumlar neticesinde hekim kararı ile birlikte laktoz nefes testi yapılmaktadır. Bu testin yapılmasından önce kişiye laktoz verilmektedir.
Laktoz verilmesinin ardından nefesindeki hidrojen seviyesi ölçülecektir. Bu işlem neticesinde hidrojen seviyesi ölçülen kişin nefes testinin sonucuna göre laktoz miktarına bağlı olarak düşük olması beklenir. Fakat test aşamasında hidrojen seviyesinin yükseldiğinin görülmesi sindirim sistemine dayalı bir bozukluk yaşadığının göstergesi sayılmaktadır.
Bebeklerde Laktoz İntoleransı Tedavi Yöntemleri
Bebeklerde laktoz intoleransı tedavi yöntemlerine geçiş öncesinde laktoz nefes tanısına bakılmaktadır. Yapılan test sonucuna göre hekiminizin belirleyeceği alan gastroenteroloji uzmanı olacaktır. Sevk edilen bu bölümde bağırsakların hali görüntülenerek bebeğin durumuna göre yiyecek listesi de düzenlenebilmektedir. Yapılan diyet listesi ilk başlarda hem aileyi hem de çocuğu zorlayabilen bir durum olsa da ilerleyen süre içinde rahatlayan çocuğun ve ailenin şifa bulması şiddetli ağrılar yaşatmaması nedeniyle mutlu edecektir.
Ayrıca emzirme dönemindeki annelerin dikkat etmesi gereken bazı yiyeceklere karşı daha duyarlı olması gerekmektedir. Çünkü tüketilen yiyecek doğrudan süt yoluyla bebeğe de geçebilmektedir. Örneğin; turşu ve turşu içerikli ürünler bu konuda sorun yaratabilmektedir. Bebeğin emzirilmesi sonrasında sorun oluşabilmektedir. Bununla birlikte bebeklerde laktoz intoleransı yapabilecek bazı bozulmuş süt ürünleri de rahatsızlık oluşturabilmektedir.
Dengeli beslenme bu nedenle oluşabilecek sorunlar açısından ve bebeğin gelişimi açısından çok önemli rol oynamaktadır. Kısaca oluşan durum annenin doğru beslenmesi ile de alakalıdır.
Bebeklerde Laktoz İntoleransı ve Süt Alerjisi Belirtileri
Bebeklerde laktoz intoleransı ile sürekli karıştırılan süt alerjisi oldukça birbirine benzer durumlar yaşatmaktadır. Bu nedenle arasındaki farkı anlamak açısından süt alerjisinin oluşturduğu belirtilere dikkat edilmesi gerekir. Süt alerjisi belirtileri şu şekilde sıralanır.
- Ciltte döküntü oluşmaya başlaması
- Çeşitli solunum sıkıntısı oluşması veya hırıltılı bir nefes alıp verme şekli
- Dudak kısmının kenarlarında oluşan karıncalanma veya uyuşma
- Ağız, boğaz, dil de oluşan kızarıklık ve şişlik gözlemlenmesi
- Nefes darlığı ve öksürük
- Kusma
Yukarıda bahsedilen durumlar süt ürünlerinin tüketilmesinin hemen ardından gözlemlenmiş durumlar olarak belirtilmektedir. Süt ürünleri kullanımlarının ileri sürede oluşturduğu belirtiler ise şu şekilde yer almaktadır.
- İshal olunması (dışkının sulu veya kanlı olması)
- Şiddetli karın ağrısı çekme
- Burun akıntısı başlaması
- Gözlerde sulanma oluşması ve sıkça tekrarlanması
- Tansiyonun düşmesi
- Bebeğin kolik olması (ağlama krizi geçirmesi)
Gözlemlenen süt alerjisine bağlı belirtiler bu şekilde sıralanıp bebeklerde laktoz intoleransı ile ortak durumlar taşımaktadır. Bu belirtileri oluşabilecek durumlarla karşılaştırmak ebeveynler açısından zordur. Bu nedenle hekim kontrollerinin zamanında yaptırılması veya şüphelenilen bir durum gözlendiği vakit hızlıca doktora gidilmesi doğru olacaktır. Genel olarak belirlenen iki durumun birbirinden farkı birinin sindirim sitemine diğerinin bağışıklık sistemine bağlı olarak ilerlemesidir. Yapılan hidrojen nefes testi sayesinde doğru tanı konularak uygun tedavi yapılmaktadır.