Akciğere hangi bölüm bakar, akciğer ile alakalı sorularınızın yanıtları için yazıyı okuyabilirsiniz. Akciğere hangi bölüm bakar, hangi doktordan randevu alınır gibi sorularınızın cevabı makalemizde yer almaktadır.
İçindekiler
Akciğerler, kısaca nefes almak dediğimiz hayati işlevi yerine getiren karmaşık bir sistemin parçasıdır. Oksijeni alıp karbondioksiti vermek üzere her gün binlerce kez genişler ve gevşer. Akciğer hastalığı bu sistemin herhangi bir yerinde sorun olmasıdır.
Akciğerlerin bir parçası olduğu solunum sistemi, üst solunum yolu ve alt solunum yolu olarak ikiye ayrılır.
Üst solunum yolu, ağız ve burun, burun boşluğu, boğaz (yutak), gırtlaktan oluşur. Alt solunum yolu ise akciğerler, nefes borusu (trakea), bronşlar, bronşiyoller, alveollerden oluşur.
Solunum sisteminin diğer kısımları, nefes alırken akciğerlerin genişlemesine ve büzülmesine yardımcı olur. Bunlar, akciğerlerin etrafındaki kaburgaları ve bunların altındaki kubbe şeklindeki diyafram kasını, alveoller arasında, kan damarlarını ve alveolleri desteklemeye yardımcı olan hücreleri içeren interstisyum adı verilen ince bir hücre tabakasını içerir.
Ayrıca akciğerler plevra adı verilen ince bir doku tabakası ile kaplıdır. Aynı doku göğüs boşluğunun içini de kaplar. Bu tabaka, kayganlaştırıcı görevi görür ve akciğerlerin genişleyip büzülürken düzgün bir şekilde kaymasını sağlar.
Nefes aldığınızda, ağız ve burundan giren hava, boğazdan nefes borusuna, nefes borusundaki bronşlardan akciğerlerdeki bronşlara ve bronşiyol tüplerine oradan da alveollere geçer.
Her alveol, kılcal damar ağı ile kaplıdır.
Oksijen ve karbondioksit değişimi burada gerçekleşir. Kalp oksijeni giderilmiş yani karbondioksit taşıyan kanı akciğerlere gönderir.
Kan küçük, ince duvarlı kılcal damarlardan geçerken alveollerden oksijen alır. Karbondioksiti ise ince duvarlardan alveollere geri verirler.
Akciğerlerdeki oksijen açısından zengin kan, tüm vücuda pompalanmak üzere kalbe geri gönderilir. Karbondioksit, akciğerler ve alveollerden ağız ve burun yoluyla geri verilir.
Akciğerler Kendini Nasıl Korur?
Nefes alıp verdikçe havadaki birçok mikrop ve parçacık akciğerlere ulaşır. Sağlıklı bir akciğer bunları etkisiz hale getirerek temizler.
Havayla birlikte alınan mikrop ve parçacıkları yakalamak için mukus üretir. Mukus daha sonra hava yollarını kaplayan küçük tüyler tarafından süpürülür. Normalde, bu mukusu fark etmeden yutarsınız. Solunum hastalığınız varsa, ciğerleriniz çok fazla mukus yapabilir.
Alveoller, hava verdiğinizde bile bir balon gibi kısmen şişkin kalır. Akciğerler, açık kalmalarını sağlamak için yüzey aktif madde adı verilen bir sıvı üretir. Bu sıvı akciğerleri sağlıklı tutmaya yardımcı olan yağlı proteinler de içerir.
Alveoller ayrıca makrofaj adı verilen bağışıklık hücreleri içerir. Bu hücreler, mikropları ve tahriş edici maddeleri “yer” ve akciğerlerde enfeksiyonu önler.
Akciğer Rahatsızlıklarının ve Hastalıklarının Nedenleri
Solunum veya akciğer sorunları nefes almayı zorlaştırır. Çoğu ülke gibi Türkiye’de de doktor ziyaretlerinin en yaygın nedenlerinden biridir.
Solunum yolu hastalığına neden olan faktörler:
- Bakteriler
- Virüsler
- Küf (mantar)
- Kirli hava
- Kimyasallar (deterjanlar, boya, vernik ve benzeri maddeler, endüstride kullanılan zehirli elemenet ve bileşikler)
- İç mekanda durgun hava
- Sigara, tütün veya nargile dumanı
- Alerjiler, örneğin: polen, toz, gıda alerjenleri (süt, fındık, deniz ürünleri vb.), evcil hayvan tüyü ve kürk, böcek atıkları (toz akarları gibi)
Doktora Ne Zaman Gitmelisiniz?
Aşağıda sıralanan semptomları yaşarsanız bir sağlık kurumu ya da doktora başvurmalısınız.
Bu semptomlar akciğerlerinizde bir sorun olduğunun göstergesidir:
- Bir ay veya daha uzun süren kronik öksürük
- Hiç efor sarfetmeden de nefes darlığı
- Hırıltı veya gürültülü solunum
- Akciğerlerinizde bir ay veya daha uzun süren kronik mukus veya balgam
- Bir ay veya daha uzun süren kronik göğüs ağrısı
- Kan tükürme
Akciğer Sorunları İçin Hangi Doktora Gitmelisiniz?
Akciğer sağlığı bozulduğunda yaşam kalitesi çok düşer. Nefes darlığı ve yeterli oksijen alamamanın beraberinde getirdiği, çabuk yorulma, halsizlik, yeterince ve iyi uyuyamama tüm yaşamı olumsuz yönde etkilediği gibi başka sağlık sorunlarına da neden olabilir. Akciğer ve solunum sisteminde yaşanan sıkıntıların, geçici olduğunu düşünüp önemsememek ya da reçetesiz yöntemlerle şikayetlerin şiddetini hafifletmeye çalışmak, sorunun kronikleşmesine ve tedavisi zor hatta mümkün olmayan hale gelmesine neden olabilir.
Yukarıdaki durumlarda, sorunun kaynağını öğrenmek ve zamanında önlem alabilmek için vakit kaybetmeden bir uzmandan randevu almalısınız. Akciğer hastalıkları ile göğüs hastalıkları uzmanları ilgilenir. Ancak bu belirtiler tek başına her zaman akciğer hastalığıyla ilgili değildir. Örneğin nefes darlığı başka hastalıkların da belirtisi olabilir. Ya da üst solunum yolu hastalıkları da balgama neden olabilir.
Nefes darlığı şikayetiniz daha baskın ise “Kardiyoloji” uzmanından, balgam ve öksürük şikayetleriniz için “Kulak Burun Boğaz” Hastalıkları uzmanından da randevu alabilirsiniz.
Bu uzmanlar şikayetlerinizin nedeninin akciğerleriniz olduğunu düşünmeleri halinde sizi bir göğüs hastalıkları uzmanına yönledireceklerdir.
Ancak yukarıdaki belirtilerin birden fazlasını bir aydan fazla bir süredir yaşıyorsanız Akciğer hastalıklarında uzmanlaşmış olan “Göğüs Hastalıkları” bölümünden randevu almalısınız.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.