Adet gecikmesi her kadının hayatında bir defa dahi olsa yaşamış olduğu bir sorun olmaktadır. Çünkü adet döngüsünü etkileyen hem fiziksel hem de birçok çevresel faktör bulunmaktadır. Bunun sonucunda ise adet dengesizliği veya gecikmeler meydana gelmektedir.
İçindekiler
Adet Gecikmesi Genel Tanım
Adet dönemi sağlıklı her kadında ergenliğinden menopoz dönemine kadar 28 günlük aralıklar ile olması gerekmektedir. Bu döngünün oluşma aralığı ise birçok birbirinden bağımsız nedenlere bağlı olarak gecikmelerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Adet gecikmesi ortaya çıkması ve bunun altında bir neden aramaya başlamamız için ise bu durumun minimum 7 günü geçmesi gerekmektedir. 7 gün öncesi genellikle normal kabul edilmektedir.
Yapılan araştırmalara göre kadınlar ne kadar sağlıklı olurlarsa olsunlar her kadında mutlaka yaşanan bir sorun olmaktadır. Ancak 1 yıl içerisinde adet gecikmelerinin 2 ya da 3 defa olması veya daha fazla olması durumunda ciddi sağlık problemlerinin göstergesi olabilmektedir. Bundan dolayı da mutlaka hekimlere başvurulması gerekmektedir.
Çevresel faktörler, mevsimsel geçişler, psikolojik sorunlar ve stres gibi birçok durumun kişinin bünyesini etkileyerek regl olmasında gecikmelerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Ancak ilk defa adet görmeye başlayan bir kişi için bu süreç daha farklı ilerlemektedir. Çünkü vücut bu değişime hazırlık aşamasında olmaktadır. Bundan dolayı da ilk adet görme sonrasındaki 1 yıl içerisinde düzensizlik yaşamak oldukça normal olarak karşılanmaktadır.
Herhangi bir sağlık problemi olmayan kadınların adet döngü süreci 21 ila 35 gün arasında ve ortalama 28 gün olacak şekilde gerçekleşmektedir. Bu döngünün dışında saplamalar olması ve bunun minimum 7 günü aşması sonucunda ise adet gecikmesi olarak tanımlamak mümkün olmaktadır.
Adet döngüsü 2 ila 7 gün arasında seyretmektedir. Adet sadece gebelik için değil vücutta bulunan hormonların da düzene girmesi için oldukça önemli bir süreç olmaktadır.
Bu yüzden de herhangi bir anormal durum ile karşı karşıya kalınması durumunda en yakındaki sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir. Yıl içerisinde her sağlıklı bireyde adet gecikmesi 2 veya 3 defa yaşanabilmektedir. Bunlar ise birbirinden değişken olan birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak 3 ve daha fazlası olması durumunda ise hekime başvurularak altında yatan ana nedenin bulunması gerekmektedir. Eğer bir hastalık belirtisi ise tedavi edilmesi gerekmektedir.
Adet Gecikmesi Nedenleri
Adet gecikmesi ortaya çıkması için birbirinden farklı birçok neden bulunmaktadır. Bu nedenler arasında en çok bilineni ve en çok rastlanılanı ise şunlardan oluşmaktadır;
- Hamilelik: Adet gecikmesinin ortaya çıkmasındaki en temel sebeplerden biri olmaktadır. Korunmasız bir cinsel birliktelik sonucunda hem gebelik hem de adet gecikmesiyle karşı karşıya kalmak mümkün olmaktadır.
- Egzersiz: Yoğun bir şekilde yapılan egzersizler adet döngüsünü etkilemektedir.
- Kronik Hastalıklar: 1 yıl veya ömür boyu adet döngüsünün ortadan kalkmasına neden olabilmektedir.
- Polikistik Over: BU rahatsızlık ile kişilerin yumurtalıklarının üst kısmında kistler oluşmaktadır. Adet döngüsünü kötü yönlü etkilemesinden dolayı kişilerin kısır kalmasına kadar kötü sonuçlar doğurabilmektedir. BU yüzden de mutlaka ilaç tedavilerinin yapılması gerekmektedir.
- Aşırı kilo alma veya aşırı kilo verme: Bu gibi dönemlerde vücut normal çalışma düzeninden farklı bir duruma gelmesinden dolayı buna alışma göstermeye çalışmaktadır. BU durumda da adet döngüsünde aksaklıkların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
- Emzirme Dönemi: Adet gecikmesi döneminde kişiler adet görmeme veya gecikmeler ile çok normal bir şekilde karşılaşmaktadır.
- Stres: Yapılan işin veya gün içerisinde gerçekleşen olayların kişiyi kötü etkilemesi durumunda adet takvimini olumsuz yönde etkilemesi mümkün olmaktadır.
- Erken menopoz: Kadınlar genellikle 44 ila 55 yaşları arasında menopoz süresine girmeye başlamaktadır. Bunun ile birlikte de adet kesilmeleri başlamaktadır. Ancak bu yaştan önce menopoza girilmesi durumunda sıkıntılar ortaya çıkmaktadır.
Adet Gecikmesinde Ortaya Çıkan Belirtiler
Adet gecikmesi durumunun yaşanması için kişilerin adet olma tarihinin en az 7 gün geçmesi gerekmektedir. Geçmesi durumunda ise bu durum söz konusu olmaktadır. Vücutta göstermiş olduğu belirtiler ise şunlardan oluşur;
- Yoğun karın ve bel bölgelerindeki ağrılar,
- 14 yaşına gelinmesine rağmen kasık tüylerinin gelişmemesi veya göğüs büyümesinin ortaya çıkmaması,
- Evde yapılacak olan gebelik testlerinin pozitif çıkması durumunda,
- Korunmasız bir şekilde cinsel birliktelik sonrasındaki ayda ortaya çıkması
- İki adet görme periyodunu kaçırmak ve buna neden olacak herhangi bir faktör bulamamak.
Adet Gecikmesinde Tanı Yöntemleri
Adet gecikmesi tanısı genellikle uzun süreli görülmesi ve bunun sürekli olarak tekrarlanması ile belirti göstererek tanısı koyulmaktadır. Belirtilerin hekimler tarafından dinlendikten sonra jinekoloji veya endokrin tarafından muayeneleri gerçekleştirilmektedir. Muayeneler esnasında kişinin tıbbi öyküsü, ailesinde bu hastalığın olup olmadığı veya hayatının ne denli stresli olduğu hakkında bilgiler edinilmektedir. Adet gecikmelerinin ortaya çıkmasındaki en önemli faktörlerden biri de yaşı olmaktadır. Bu yüzden de yaş da sorulan sorular arasında yer almaktadır. Alınan bilgiler dahilinde ise adet gecikmesinin ortaya çıkmasındaki temel sebebin ne olduğunu araştırmak için farklı bölümlere yönlendirmeleri yapılmaktadır.
Adet dönemlerinde düzensizlik olması durumunda kişilerin tedavi sürecinin daha hızlı ilerlemesi için periyodik takvim veya adet başlama bitiş tarihleri gibi önemli konuları not alması gerekmektedir. Böylelikle de hekimlerin doğru bir şekilde yönlendirilmesi mümkün olmaktadır.
Adet gecikmesinin temel nedeni araştırılırken kişiden kan testleri istenmektedir. Bu testler ile hormonlar ile ilgili bir sorun olup olmadığına bakılmaktadır. Kan tahlillerinin yanı sıra ultrason, MR veya tomografi gibi görüntüleme tekniklerinden de sonuçlar istenmektedir. Bu testler ile de rahim bölgesi detaylı bir şekilde incelenerek kist, tümör veya diğer sorunların olup olmadığı detaylı bir şekilde bakılmaktadır.
Adet Gecikmesinde Tedavi Yöntemleri
Adet gecikmesi tedavilerine başlamak için öncelik olarak hekimlerin bunun temel nedenini bulması gerekmektedir. Bunun içinde gerekli olan testler yapılmaktadır. Daha sonrasında ise gecikmelerin ortaya çıkmasındaki neden stres, yeme bozukluğu veya hormonsal bir nedene bağlı olması durumunda ilaçlar, psikolojik destekler veya kişinin fiziksel aktivitelere yönlendirerek durumun normalleşmesi sağlanmaktadır.
Adet döngüsündeki gelişmelerin ortaya çıkmasındaki neden polikistik over sendromunun olması durumunda kişiye içerisinde progesteron içerikli doğum kontrol hapları verilmektedir. Bazen de verilen bu doğum kontrol haplarından dolayı da gecikmeler ortaya çıkmaktadır. Bu gibi durumlarda ise ilaç kullanımı bırakılarak adet döngüsü yeniden normale dönmesi için beklenmektedir.
Adet düzensizliklerinin ortaya çıkmasındaki bir diğer neden ise erken menopoza girme durumu olmaktadır. Menopoza girilmesi ile birlikte vücutta östrojen ve progesteron hormonlarının salgılanma seviyesi düşmesinden dolayı HTR yanı hormon replasman tedavisi uygulanmaktadır. Ya da kişinin durumuna göre doğum kontrol hapları ile bu durum kontrol altına alınmaktadır.
Tiroit bezlerinin vücudun gerektiği kadar hormondan fazlasını üretmesi durumunda da adet gecikmesi ile karşı karşıya gelinmektedir. Bu gibi durumlarda ise kişilerin hastalığına yönelik ilaç tedavileri veya cerrahi tedaviler uygulanmaktadır. Böylelikle de adet döngüsünün istenilen şekle gelmesi sağlanmaktadır.
Adet düzensizliğinin ortaya çıkmasındaki bir diğer neden ise kistler olmaktadır. Kistlerin türüne, etkilediği bölgeye ve şekline göre de ilaç veya cerrahi müdahaleler ile sorunu çözmek mümkün olmaktadır.
Frengi, Gebelik Zehirlenmesi, Gebelikte Ayrıntılı Ultrason, Gebelikte Tanısal Testler, Gebelikte Tarama